Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tczewie

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tczewie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Marcin Matusiak

Protokolant: Izabela Kłos

w obecności prokuratora Prokuratury Rejonowej w Tczewie - ---

po rozpoznaniu w dniach: 12 sierpnia 2016 r. i 24 sierpnia 2016 r.

sprawy S. O., s. M. i E. z d. Lis, ur. (...) w T.

skazanego prawomocnymi wyrokami podlegającymi wykonaniu:

I. Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 23 maja 2014 r. - wyrok łączny, którym w pkt. IV połączono skazanemu kary jednostkowe orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 10 września 2013 r. w sprawie II K 628/13 i Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie II K 1324/13 i wymierzono karę łączną roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata;

II. Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 01 grudnia 2015 r. w sprawie sygn. akt X K 910/15 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełniony w okresie do 28 stycznia 2014 r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności;

III. Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 16 grudnia 2015 r. w sprawie sygn. akt X K 846/15 za ciąg przestępstw z art. 244 k.k. popełniony do dnia 22 lipca 2015 roku na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności

IV. Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 07 kwietnia 2016 r. w sprawie sygn. akt II K 896/15 za czyn z art. 209 § 1 k.k. popełniony w okresie od października 2014 roku do 11 sierpnia 2015 roku na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności;

***

I. na podstawie art. 569 § 1 k.p.k., art. 570 k.p.k., art. 573 § 1 k.p.k. oraz art. 85 § 1 i 2 k.k., art. 86 § 1 k.k., art. 87 § 1 k.k. oraz art. 19 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 396) łączy kary i kary łączne pozbawienia wolności orzeczone wobec skazanego S. B. wyrokami:

w pkt. IV wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 23 maja 2014 r. w sprawie II K 183/14,

Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 01 grudnia 2015 r. w sprawie sygn. akt X K 910/15,

Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 16 grudnia 2015 r. w sprawie sygn. akt X K 846/15,

Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 07 kwietnia 2016 r. w sprawie sygn. akt II K 896/15

i wymierza mu karę łączną 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

II. pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach wskazanych w pkt. I sentencji wyroku pozostawia do odrębnego wykonania;

III. na mocy art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w pkt. I kary łącznej zalicza skazanemu okres odbywania kary w sprawie X K 910/15, tj. od 12 maja 2016 r. do 7 września 2016 r.;

IV. na mocy art. 626 § 1 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 6 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t. j. Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223, z późn. zm.) nie pobiera od skazanego opłaty od wyroku łącznego i zwalnia go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków poniesionych w toku postępowania o wydanie wyroku łącznego.

Sygn. akt II K 447/16

UZASADNIENIE

S. O. został skazany następującymi wyrokami:

1. wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsku – Południe w Gdańsku z dnia 31.05.2006 r. w sprawie X K 440/06 za czyn z art. 244 k.k. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, następnie zarządzono wykonanie tej kary;

2. wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsku – Południe w Gdańsku z dnia 28.12.2006 r. w sprawie X K 1161/06 za czyn z art. 59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii na karę roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 lata;

3. wyrokiem Sądu Rejonowego w Starogardzie Gdańskim z dnia 12.09.2011 r. w sprawie II K 673/11 za czyn z art. 178a § 1 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i świadczenie pieniężne;

4. wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsku – Południe w Gdańsku z dnia 23.09.2011 r. w sprawie X K 463/11 za czyn z art. 178a § 1 k.k. na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne, rok zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych oraz świadczenie pieniężne;

5. wyrokiem Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 19.10.2011 r. w sprawie II K 638/11 za czyn z art. 178a § 1 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych oraz świadczenie pieniężne;

6. wyrokiem Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 10.09.2013 r. w sprawie II K 628/13 z dnia 10.09.2013 r. za czyn z art. 244 k.k. na karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat tytułem próby;

7. wyrokiem Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 4.02.2014.r. w sprawie II K 1324/13 za czyn z art. 209 § 1 k.k. na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym;

8. następnie wyrokiem łącznym z dnia 23.05.2014 r. w sprawie II K 183/14 Sąd Rejonowy połączył kary orzeczone wyrokami:

a. w sprawach II K 673/11, X K 463/11 oraz II K 638/11 (pkt. 3, 4 i 5 powyżej) i wymierzył skazanemu karę łączną roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 2 lat (pkt. I wyroku łącznego);

b. w sprawach II K 628/13 i II K 1324/13 (pkt. 6 i 7 powyżej), tj. za przestępstwa z art. 244 k.k. i 209 § 1 k.k. i wymierzył skazanemu karę łączną roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat (pkt. IV wyroku łącznego); wyrok uprawomocnił się w dniu 6.10.2014 r. i od tego momentu rozpoczął swój bieg okres próby;

9. wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsku – Południe w Gdańsku z dnia 1.12.2015 r. w sprawie X K 910/15 za czyn z art. 244 k.k. popełniony w dniu 25 czerwca 2015 r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności;

10. wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsku – Południe w Gdańsku z dnia 16.12.2015 r. w sprawie X K 846/15 za ciąg czynów z art. 244 k.k. popełnionych w dniach 11 kwietnia 2015 r. i 22 lipca 2015 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz

11. wyrokiem Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia 7.04.2016 r. za czyn z art. 209 § 1 k.k. popełniony w okresie od października 2014 r. do 11 sierpnia 2015 r. na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności.

(dowód: karta karna – k. 9-11, odpis wyroku – k. 7, 25-26, 32)

Skazany odbył w całości karę roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną w pkt. I wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Tczewie z dnia II K 183/14. Na moment wydawania wyroku łącznego wykonaniu względem skazanego spośród wyżej wymienionych kar podlegały:

kara 4 miesięcy pozbawienia wolności orzeczona w sprawie X K 910/15 (w okresie od 12.05.2016 r. do 9.09.2016 r.),

kara 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczona w sprawie X K 846/15 (którą skazany będzie odbywać w okresie od 9.09.2016 r. do 7.05.2017 r.),

kara 3 miesięcy pozbawienia wolności orzeczona w sprawie II K 896/15 (którą skazany będzie odbywać w okresie od 7.05.2017 r. do 5.08.2017 r.)

oraz kara roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania orzeczona w pkt. IV wyroku łącznego w sprawie II K 183/14.

(dowód: informacja o pobytach i skazaniach – k. 17, informacja z bazy danych (...) k. 14)

Skazany ma 29 lat. Jest kawalerem, ma dwoje dzieci, z którymi nie utrzymuje kontaktów. Wychowywał się w rodzinie pełnej, ojciec nadużywał alkoholu. Uzyskał wykształcenie podstawowe, a następnie uczęszczał do (...) w T.. Osiągał mierne wyniki w szkole. Nie nadużywał alkoholu, ani środków odurzających. Był podatny na wpływy środowiska. Podejmował prace dorywcze. W trakcie dozoru kuratora prezentował negatywną postawę w kierunku realizacji zobowiązań nałożonych przez sąd.

Zachowanie skazanego w warunkach izolacji penitencjarnej zostało ocenione jako przeciętne. Nie był wyróżniony nagrodami regulaminowymi, ani nie był karany dyscyplinarnie. W warunkach izolacji penitencjarnej funkcjonuje prawidłowo. Nie sprawia kłopotów natury wychowawczej. Stara się być taktowny i zdyscyplinowany wobec przełożonych. Nie zachodziła konieczność stosowania środków przymusu bezpośredniego. Nie deklaruje przynależności do grupy skazanych uczestniczących w podkulturze przestępczej. W grupie osadzonych relacje interpersonalne układa w sposób zgodny. Jest zatrudniony nieodpłatnie jako sprzątający oddział mieszkalny. Nie był kierowany do nauczania. Pomimo motywowania karę pozbawienia wolności odbywa w trybie zwykłym. Chętnie uczestniczy w zajęciach kulturalno – oświatowych i rekreacji sportowej, organizowanych w ramach oddziału. Do popełnionego przestępstwa i prowadzonego trybu życia deklaruje krytyczny stosunek. Wypowiedzi te zdają się mieć jednak charakter jedynie deklaratywny.

Aktualna prognoza penitencjarna kształtuje się jako pozytywna.

(dowód: opinia o skazanym – k. 18)

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z obecnie obowiązującym brzmieniem art. 85 § 1 i 2 k.k. jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną w wyroku łącznym w odniesieniu do kar orzeczonych różnymi wyrokami (art. 568a § 1 pkt 2 k.p.k.), a podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa. Na uwadze należało mieć fakt, że z dniem 1.07.2015 r. znowelizowano przepisy określające zasady łączenia kar w wyroku łącznym. Zasadą jest, że do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem 1.07.2015 r. nie stosuje się nowych przepisów działu IX Kodeksu karnego regulującego zasady łączenia kar (art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. poz. 396). Jednocześnie jednak ustawodawca przewidział wyjątek od tej zasady. Mianowicie stosuje się przepisy nowe, jeżeli zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu 1.07.2015 r. Z tym ostatnim przypadkiem mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Wyroki orzeczone w sprawach X K 910/15, X K 846/15 oraz II K 896/15 zostały wydane po dniu 1.07.2015 r. Powyższe oznaczało konieczność orzeczenia wyroku łącznego odnośnie tych kar, które chociażby w części nie zostały jeszcze wykonane oraz „otwierało” możliwość (i jednocześnie konieczność) połączenia skazanemu wszystkich wcześniej orzeczonych prawomocnie za przestępstwa kar, które przynajmniej w części nie zostały jeszcze wykonane. Za karę podlegającą wykonaniu należy uznać również karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Łącząc taką karę z karą bezwzględną pozbawienia wolności sąd może warunkowo zawiesić jej wykonanie, o ile zostaną spełnione przesłanki określone w art. 89 § 1 k.k. lub orzec ją bez warunkowego zawieszenia (art. z art. 89 § 1a k.k.). Biorąc pod uwagę powyższe sąd połączył w pkt. I wyroku kary i kary łączne orzeczone wyrokami w sprawach:

II K 183/14 Sądu Rejonowego w Tczewie – pkt. IV wyroku – kara roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata;

X K 910/15 Sądu Rejonowego Gdańsk Południe w Gdańsku – kara 4 miesięcy pozbawienia wolności;

X K 846/15 Sądu Rejonowego Gdańsk Południe w Gdańsku – kara 8 miesięcy pozbawienia wolności;

II K 896/15 Sądu Rejonowego w Tczewie – kara 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Zgodnie z art. 86 § 1 k.k. sąd wymierza karę łączną od najwyższej z kar do ich sumy, przy czym na uwadze należało mieć także regulację art. 89 § 1b k.k., która przewiduje, że sąd orzeka karę łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia, przyjmując, że miesiąc kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania równa się 15 dniom kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. W tej sytuacji sąd mógł wymierzyć karę łączną w granicach od 8 miesięcy pozbawienia wolności (najsurowsza z kar orzeczona wyrokiem w sprawie X K 846/15) do roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności (suma kar lub kar łącznych orzeczonych poszczególnymi wyrokami, przy uwzględnieniu art. 89 § 1b k.k. odnośnie pkt. IV wyroku II K 183/14 Sądu Rejonowego w Tczewie).

Zgodnie z treścią art. 85a k.k. orzekając karę łączną sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. O ile powyższe przesłanki niewątpliwie należy uwzględniać przy wymiarze kary łącznej nie oznacza to zdaniem sądu, że należy całkowicie zrezygnować z wcześniej wypracowanych w orzecznictwie i doktrynie prawa karnego zasad orzekania kary łącznej. Wyrażenie „przede wszystkim” użyte przez ustawodawcę w treści art. 85a k.k. oznacza, że nie są to wszystkie okoliczności, jakie sąd powinien mieć na uwadze orzekając karę łączną.

Powszechnie przyjmuje się, że istnieją trzy zasady wymiaru kary łącznej: zasada kumulacji, asperacji i absorpcji. (...) kumulacji polega na zwykłym zsumowaniu kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa. (...) absorpcji polega na tym, że najsurowsza z kar pochłania pozostałe. (...) asperacji polega zaś na zaostrzeniu najsurowszej z wymierzonych kar jednostkowych.

Na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego wykształciła się reguła, że kara łączna powinna być tym więcej zbliżona do dolnej granicy (zasada absorpcji), im bardziej ścisły jest związek przedmiotowy i podmiotowy między poszczególnymi zbiegającymi się przestępstwami; im związek ten jest luźniejszy, kara łączna winna tym więcej zbliżać się do górnej jej granicy (zasada kumulacji). Związek ów polega na odległości czasowej między poszczególnymi przestępstwami, zbliżonym sposobie działania, na tożsamości osób pokrzywdzonych, wspólności ich dóbr itp. (por. wyrok SN z dnia 2.12.1975 r. w sprawie Rw 628/75, OSNKW 1976/2/33).

W aspekcie przedmiotowym związek zbiegających się realnie przestępstw wyrażają kryteria przedmiotowe poszczególnych przestępstw, a to bliskość czasowa ich popełnienia (największa - gdy czyny przestępcze popełniane są równocześnie lub bezpośrednio po sobie), osoby pokrzywdzonych (największa ścisłość związku zachodzi, gdy kilkoma przestępstwami pokrzywdzono tę samą osobę), rodzaj naruszonego dobra prawnego (im bardziej zbliżone dobra, tym większa bliskość przestępstw, zatem największa przy tożsamości dóbr), sposób działania sprawcy itd. W aspekcie podmiotowym chodzi o motywy bądź pobudki stymulujące sprawcę, rodzaj i formę winy itd. (tak: Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 19.01.2005 r., II AKa 274/04, KZS 2005/1/14).

Jednocześnie w orzecznictwie podkreśla się, że zarówno zastosowanie zasady kumulacji, jak i zasady całkowitej absorpcji stanowi wyjątek, który powinien występować jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Zgodnie z utrwalonym już orzecznictwem całkowitą absorpcję można zastosować tylko wtedy, gdy wszystkie czyny wskazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową albo gdy orzeczone za niektóre z czynów kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną albo też istnieją jakieś inne szczególne okoliczności dotyczące osoby oskarżonego.

Przy tym związek przedmiotowy wyrażający się w podobnym sposobie działania i podobnej kwalifikacji czynów, nie przemawia sam przez się za stosowaniem absorpcji przy wymiarze kary łącznej, jeżeli każdy z przypisanych czynów odznacza się znacznym stopniem społecznej szkodliwości. Z tej racji okoliczność popełnienia ich w zbiegu realnym nie powinna pozostawać bez znaczenia dla określenia dolegliwości, jaką ma ponieść sprawca za popełnione przestępstwa. Bliski podmiotowy i przedmiotowy związek między przestępstwami, a także nawet podobieństwo tych przestępstw nie jest tak istotną przesłanką wymiaru kary łącznej, aby ograniczała albo eliminowała jakiekolwiek dyrektywy, które trzeba uwzględnić przy wymiarze tej kary.

Odnosząc powyższe rozważania do realiów niniejszej sprawy sąd uznał, że ani zastosowanie w pełni zasady absorpcji ani odwołanie się w całości do zasady kumulacji nie byłoby właściwe. Przeciwko zastosowaniu zasady absorpcji przemawiał chociażby fakt, że skazany godził w różne dobra prawne: nie respektował orzeczeń sądowych, a więc godził w wymiar sprawiedliwości, jak również nie łożył na utrzymanie swoich dzieci, czym godził również w dobro swojej rodziny. Przestępstwa zostały popełnione w różnym czasie.

Z kolei przeciwko zastosowaniu zasady kumulacji przemawiała chociażby relatywna zbieżność czasowa działań skazanego, który znacznej części przestępstw (objętymi wyrokami w sprawach X K 910/15, X K 846/15 i II K 896/15) dopuścił się w okresie od kwietnia do sierpnia 2015 r. Przeciwko stosowaniu zasady kumulacji przemawiał także fakt, że skazany dopuścił się przestępstw z art. 209 § 1 k.k. (dwukrotnie) oraz z art. 244 k.k. (trzykrotnie).

Z uwagi na wcześniejszą wielokrotną karalność oskarżonego oraz niepowodzenie w stosowaniu środków probacyjnych oraz kar łagodniejszego rodzaju, gdyż pomimo ich stosowania skazany dopuszczał się kolejnych przestępstw, orzeczona kara łączna winna być zdaniem sądu stosunkowo surowa, inaczej nie spełni celów wychowawczych względem skazanego. Należało zwrócić uwagę w szczególności na uporczywość popełniania przez skazanego przestępstw. W szczególności skazany dopuścił się przestępstwa z art. 209 § 1 k.k. po raz kolejny, zaś przestępstwa z art. 244 k.k. po raz trzeci, czwarty i piąty. Świadczy to zdaniem Sądu o uporczywości i konieczności wymierzenia skazanemu surowej kary. Fakt popełnienia kilku przestępstw i to godzących w różnorakie dobra prawne również powinien znaleźć w wymiarze kary łącznej odzwierciedlenie. W przeciwnym wypadku w społecznej świadomości prawnej mogłoby powstać wrażenie, że sprawcy wielu przestępstw traktowani są łagodniej, aniżeli sprawcy pojedynczych przestępstw. W tej sytuacji sąd zastosował zasadę asperacji i wymierzył karę łączną w wymiarze roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Kara ta w sposób należyty uwzględnia dyrektywy określone w treści art. 85a k.k. Jednocześnie z uwagi na górną granicę, do której sąd mógł wymierzyć karę łączną, nie sposób jej uznać za rażąco surową.

Z uwagi na wymiar kary łącznej Sąd nie rozważał możliwości warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Wszelkie pozostałe środki podlegają odrębnemu wykonaniu (art. 90 § 1 k.k.), o czym sąd orzekł w pkt. II wyroku, a na poczet orzeczonej kary łącznej sąd zaliczył skazanemu okres wykonywania tych kar (art. 577 k.p.k.), o czym orzeczono w pkt. III wyroku.

W pkt. IV na mocy art. 626 § 1 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k. mając na uwadze osadzenie skazanego i brak środków i możliwości zarobkowych sąd zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych i obciążył nimi Skarb Państwa.