Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tczewie

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 20 grudnia 2024 roku

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2024 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Tczewie umorzył postępowanie w sprawie (k. 44).

W uzasadnieniu (k. 63) wskazał, że w niniejszej sprawie powód wniósł pozew o zapłatę, wskazując w pozwie adres miejsca zamieszkania pozwanej J. G.: ul. (...), (...)-(...) T..

Dalej referendarz wskazał, że korespondencja sądowa przeznaczona dla pozwanej zawierająca odpis pozwu wraz z załącznikami oraz odpis nakazu zapłaty wraz z pouczeniem powróciła nie odebrana po dwukrotnym awizowaniu pod adresem pozwanej wskazanym w pozwie.

Jak wskazano w uzasadnieniu, zarządzeniem z dnia 26 października 2023r. pełnomocnik powoda został zobowiązany w trybie art. 139 § 1 i 2 K.p.c. do doręczenia tychże pism w zamkniętej kopercie pozwanej za pośrednictwem komornika oraz do złożenia do akt sprawy w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia zobowiązania potwierdzenia doręczenia w.w pism pozwanej za pośrednictwem komornika bądź do zwrotu korespondencji wraz z dowodem na piśmie, że pozwana zamieszkuje pod adresem wskazanym w pozwie. Pouczono, że po bezskutecznym upływie w/w terminu Sąd zawiesi postępowanie na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 K.p.c. (k.37). Zarządzenie wraz z korespondencją dla pozwanej zostało skutecznie doręczone pełnomocnikowi powoda w dniu 16 listopada 2023r. (k. 39).

Stosownie do treści art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub danych pozwalających sądowi na ustalenie numerów, o których mowa w art. 2081, lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu.

W dalszej części uzasadnienia wskazano, że wobec niewykonania przez powoda zarządzenia z dnia 26 października 2023 roku referendarz sądowy postanowieniem z dnia 28 lutego 2024 roku zawiesił postępowanie w sprawie. Odpis postanowienia został doręczony pełnomocnikowi powoda w dniu 11 marca 2024 roku, postanowienie uprawomocniło się w dniu 19 marca 2024 roku.

Stosownie natomiast do treści art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd umarza postępowanie zawieszone z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6, jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania. Początkową datą okresu, po upływie którego sąd umarza postępowanie, jest data postanowienia o zawieszeniu postępowania, a nie dzień uprawomocnienia się tego postanowienia (post. SN z 25.10.1974 r., III PRN 45/74, OSNC 1975, Nr 4, poz. 70).

Jak zauważył Referendarz, wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania, wobec czego referendarz sądowy postanowieniem z dnia 25 czerwca 2024 roku umorzył postępowanie w sprawie na podstawie art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c.

Skargę co do całości powyższego postanowienia wniósł pełnomocnik powódki (k. 73-76). Rozstrzygnięciu zarzucił:



naruszenie art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c., poprzez uznanie, że w sprawie nie zachodzi przesłanka do ustanowienia kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu;



naruszenie art. 144 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie wniosku o ustanowienie kuratora;



błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że nie ustała przyczyna zawieszenia postepowania w sytuacji gdy komornik na wniosek powódki dokonał próby doręczenia na adres wskazany w pozwie.

S ąd zważył co następuje:

Postępowanie należało umorzyć.

W myśl art. 1391 § 1 k.p.c., jeżeli pozwany będący osobą fizyczną, pomimo powtórzenia zawiadomienia zgodnie z art. 139 § 1 zdanie drugie, nie odebrał wysłanego pod wskazany adres pozwu, innego pisma procesowego lub orzeczenia wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających ani nie ma zastosowania art. 139 § 2 lub inny przepis szczególny przewidujący skutek doręczenia, przewodniczący zawiadamia o tym powoda, przesyłając mu odpis pisma sądowego dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego odpisu pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Z kolei stosownie do art. 1391 § 2 k.p.c., powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania, o którym mowa w § 1, składa do akt potwierdzenie doręczenia korespondencji pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwraca korespondencję wraz z dowodem na piśmie, że pozwany zamieszkuje pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu stosuje się przepis art. 177 § 1 pkt 6.

Natomiast zgodnie z art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub danych pozwalających sądowi na ustalenie numerów, o których mowa w art. 2081, lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu.

W myśl art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. sąd umarza postępowanie zawieszone na podstawie art. 177 § 1 pkt 5 i 6 k.p.c., jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu.

W art. 182 § 1 k.p.c. wskazane są terminy, po upływie których sąd umarza postępowanie, co oznacza, że musi wydać postanowienie o umorzeniu postępowania, jeśli tylko stwierdzi, że zostały spełnione przesłanki wskazane w tym przepisie. Terminy do umorzenia postępowania przez sąd są uzależnione od przyczyny zawieszenia postępowania, którą jest brak wniosku o jego podjęcie i upływ czasu. Przyczyny te muszą być spełnione kumulatywnie. Wszelkie terminy liczy się od daty wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania, a nie od dnia uprawomocnienia się tego postanowienia (por. orzeczenie SN z 25.10.1974 r., III PRN 45/74, OSNC 1975/4, poz. 70). W orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że o umorzeniu zawieszonego postępowania decydują rzeczywiste przyczyny, nie zaś wskazane w postanowieniu o zawieszeniu (postanowienia SN z 4.09.2008 r., IV CSK 213/08, OSNC-ZD 2009/1, poz. 23; z 17.12.1998 r., II CKN 713/98, OSP 1999/10, poz. 176, z 15.04.1983 r., IV PRN 4/83, OSNC 1983/10, poz. 167). Jeśli więc sąd stwierdzi, że powołana w postanowieniu o zawieszeniu podstawa jest wadliwa albo w ogóle nie istniała, to wyda postanowienie o umorzeniu w terminie odpowiadającym rzeczywistej przyczynie zawieszenia albo nie wyda postanowienia o umorzeniu.

W niniejszej sprawie pozwana nie odebrała odpisu wniosku, zaś w sprawie nie doręczono jej wcześniej jakiegokolwiek pisma w taki sposób, aby doręczenie można było uznać za skuteczne (k. 34 i 36). Dlatego też zarządzeniem z dnia 26 października 2023 r. zobowiązano pełnomocnika powódki do doręczenia przesyłki za pośrednictwem komornika w terminie 2 miesięcy pod rygorem zawieszenia postępowania (k. 37). Zarządzenie doręczono pełnomocnikowi w dniu 16 listopada 2023 r. (k. 39). Pełnomocnik nie wykonał zobowiązania w zakreślonym terminie wobec czego postanowieniem z 28 lutego 2024 r. zawieszono postępowanie na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. (k. 40).

Zawieszenie postępowania było zasadne, albowiem brak doręczenia stronie pisma inicjującego postępowanie stanowi brak uniemożliwiający nadanie biegu sprawie.

Przewidziany w art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. termin na złożenie wniosku o podjęcie postępowania upływał wraz z dniem 28 maja 2024 r. Do tego czasu nie wykonano zobowiązania i nie złożono wniosku o podjęcie postępowania.

Stosownie do art. 39822 § 3 k.p.c., w przypadku wniesienia skargi orzeczenie referendarza sądowego traci moc. Wobec powyższego postępowanie należało umorzyć.

Odnosząc się do zarzutów wskazanych w skardze na orzeczenie referendarza wskazać należy, iż nie zasługiwały one na uwzględnienie.

Zarzuty naruszenia art. 144 k.p.c. oraz art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. są chybione. Stosownie do art. 143 k.p.c., kuratora ustanawia się na wniosek strony. W niniejszej sprawie pełnomocnik powoda złożył taki wniosek, lecz dopiero w piśmie z dnia 24 czerwca 2024 r. (k. 46-51), a więc złożonym po upływie terminu 3 miesięcy od daty zawieszenia postępowania. Co więcej, pismo wpłynęło do Sądu już po wydaniu postanowienia o umorzeniu postępowania. Ta okoliczność nie ma więc znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż już wcześniej zaktualizowały się przesłanki do umorzenia postępowania. Bez znaczenia są również twierdzenia o tym, iż powódka uprawdopodobniła, że miejsce pobytu pozwanej nie jest znane. Ponieważ zachodziła obligatoryjna podstawa do umorzenia postepowania ustanowienie kuratora byłoby niecelowe. Dlatego też trafne jest postanowienie referendarza z dnia 3 lipca 2024 roku o odmowie ustanowienia kuratora (k. 54). Nie sposób nie zauważyć, że wniosek złożony przez pełnomocnika powódki był spóźniony.

Zarzut dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych także nie jest trafny. Jak już wcześniej wskazano, art. 182 § 1 pkt 1 k.p.c. stanowi obligatoryjną podstawę umorzenia postępowania. Istotne jest więc, że w terminie 3 miesięcy powódka nie wykonała zobowiązania i nie wniosła o podjęcie postępowania. Czynności procesowe dokonane po upływie tego terminu, a przed umorzeniem postępowania, nie mają znaczenia – przepis k.p.c. nakazuje bowiem umorzyć postępowanie.

Należy również zauważyć, iż omawiana podstawa umorzenia ma charakter obiektywny, a jej zaistnienie nie jest uzależnione do zawinienia strony w niedochowaniu terminu. Bez znaczenia jest więc argumentacja powódki, która odwołuje się aktywności strony w celu wykonania zobowiązania, podjęciu próby doręczenia komorniczego, czy też ustalenia nowego adresu pozwanej. To czy powódka faktycznie podjęła starania w celu wykonania zobowiązania jest bez znaczenia w kontekście oceny przesłanki umorzenia postepowania. Pełnomocnik winien złożył wniosek o ustanowienie kuratora wcześniej, jeszcze przed upływem terminu 3 miesięcy, czego nie uczynił. Nie jest także trafna argumentacja, iż umorzenie postepowania zamyka drogę powódce do dochodzenia jej praw. Powódka może bowiem złożyć nowy pozew, w szczególności wtedy gdy ustali faktyczny adres rzekomego dłużnika.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji.

1.  Sygn. akt I Nc 1610/24

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)

T., dnia 20 grudnia 2024 r.

asesor sądowy (...)