I C 678/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Tczewie z 2023-03-31
Sygn. akt I C 678/20
WYROK
1 W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 31 marca 2023 r.
Sąd Rejonowy w Tczewie I Wydział Cywilny
Przewodniczący Sędzia Anna Ściepuro
po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2023 r. w Tczewie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.
przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.
o zapłatę
I. zamyka rozprawę,
II. zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 2.678,90 zł (dwa tysiące sześćset siedemdziesiąt osiem złotych i dziewięćdziesiąt groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty,
III. zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwotę 1.100 zł (tysiąc sto złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) kosztów zastępstwa procesowego,
V. nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Tczewie od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1.093,99 zł (tysiąc dziewięćdziesiąt trzy złote i dziewięćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem wynagrodzenia biegłego.
Sygn. akt I C 678/20
UZASADNIENIE
W dniu 12 lutego 2020 r. powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wniosła pozew przeciwko Towarzystwo (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 2.678,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że roszczenie dotyczy szkody likwidowanej z polisy OC sprawcy kolizji z dnia 15 sierpnia 2019 r. w zakresie ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, a żądanie pozwu wynika z treści art. 822 k.c. w zw. z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...). Precyzując - w dniu 15.08.2019 r. doszło do kolizji drogowej z udziałem pojazdu marki N. (...) o nr rej. (...), stanowiącego własność poszkodowanych M. K. (1) i M. K. (2). Poszkodowany zgłosił szkodę w pozwanym zakładzie ubezpieczeń, procedura likwidacyjna wszczęta została pod nr (...) (...)
Przed wynajęciem pojazdu zastępczego poszkodowani podjęli próbę ustalenia szczegółów i dokładnych warunków najmu pojazdu zastępczego organizowanego przez zakład ubezpieczeń. W międzyczasie ustalili cenę i warunki najmu pojazdu z warsztatem. Oferta najmu złożona przez ubezpieczyciela była nieweryfikowalna i nie odpowiadała warunkom najmu pojazdu ustalonym między poszkodowanymi a warsztatem. W tej sytuacji poszkodowany na czas unieruchomienia uszkodzonego pojazdu wynajął od (...) sp. z o.o. pojazd zastępczy klasy D w systemie bezgotówkowym w cenie 245 zł netto za każdy rozpoczęty dzień najmu. Całkowity czas przestoju pojazdu wyniósł 14 dni, za usługę najmu pojazdu została wystawiona faktura VAT na kwotę 4.218,90 zł brutto (z uwzględnieniem stawki VAT obowiązującej w dacie wystawienia faktury).
Jeżeli chodzi o legitymację procesową, to poszkodowani w dniu 02.09.2019 r. zawarli umowę o przelew wierzytelności ze (...) sp. z o.o., która to spółka z kolei w dniu 03.10.2019 r. zawarła umowę o powierniczy przelew wierzytelności z powodem - (...) sp. z o.o. z/s w G..
Powód wystąpił do pozwanego w dniu 03.10.2019 r. z wezwaniem do zapłaty niewypłaconej dotąd części odszkodowania, a pozwany w odpowiedzi przyznał i wypłacił powodowi odszkodowanie w niepełnej wysokości, niepokrywającej w pełni kosztów najmu pojazdu zastępczego. Po upływie terminu do zapłaty, w dniu 09.12.2019 r. powód wystosował jeszcze do pozwanego mailowo propozycję ugodowego zakończenia sprawy na etapie przedsądowym, jednak pozostała ona bez odpowiedzi, a tym samym koniecznym stało się skierowanie sprawy na etap postępowania sądowego.
W dniu 17 marca 2020 r. w sprawie wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, od którego skutecznie wniósł sprzeciw pozwany.
W sprzeciwie pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Potwierdził, że przeprowadził postępowanie likwidacyjne, w wyniku którego przyznał i wypłacił na rzecz powoda kwotę 1.540 zł tytułem 14 dni zasadnego czasu najmu pojazdu zastępczego, a zatem sporna pomiędzy stronami pozostaje wyłącznie stawka czynszu najmu pojazdu zastępczego. Pozwany wskazał, że w rozmowie telefonicznej z poszkodowanym, w dniu zgłoszenia szkody, pracownik pozwanego wskazał na możliwość skorzystania przez poszkodowanego z najmu pojazdu od współpracującej z pozwanym wypożyczalni po stawce 110 zł brutto, a ponadto informował, że w przypadku najęcia pojazdu spoza oferty pozwanego, stawka najmu będzie weryfikowana do kwoty 110 zł brutto. Następnie pracownik pozwanego tego samego dnia przesłał poszkodowanemu drogą elektroniczną dane współpracujących z nim wypożyczalni. W ocenie pozwanego najem przez poszkodowanego pojazdu z „zewnętrznej” wypożyczalni po stawce 245 zł netto był decyzją ekonomicznie nieuzasadnioną, która doprowadziła do zwiększenia rozmiarów szkody.
S ąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 15 sierpnia 2019 r. pomiędzy W. a T. na parkingu miała miejsce kolizja, w wyniku której doszło do uszkodzenia pojazdu marki N. (...) nr rej. (...) należącego do poszkodowanych M. K. (1) i M. K. (2). Sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów w pozwanym Towarzystwo (...) S.A. z/s w W..
(okoliczno ść bezsporna)
Do zdarzenia doszło ok. 500 km od miejsca zamieszkania poszkodowanych (T.), gdy poszkodowani przyjechali na dwutygodniowy turnus rehabilitacyjny w okolice W.. Poszkodowany M. K. (1) w dniu w dniu 16.08.2019 r. zgłosił szkodę pozwanemu ubezpieczycielowi w drodze telefonicznej. Podczas rozmowy z pracownikiem (...) S.A. został poinformowany o możliwości najmu pojazdu zastępczego od jednej z wypożyczalni współpracujących z (...) S.A., po stawce 110 złotych na godzinę. Pracownik ubezpieczyciela poinformował również, że na adres e-mail poszkodowanego zostanie wysłana wiadomość zawierająca bardziej szczegółowe informacje na temat możliwości najmu. Tego samego dnia poszkodowany otrzymał wiadomość mailową, w której wskazano dane wypożyczalni aut współpracujących z (...) S.A. Zawarta była w niej również informacja, że oferta wypożyczalni obejmuje podstawienie i odbiór pojazdu w oznaczonym miejscu, pojazd zastępczy nie starszy niż 2 lata z pełnym pakietem ubezpieczeń i zniesioną opłatą z tytułu wkładu własnego w przypadku szkody, nielimitowaną liczbę kilometrów i możliwością przewozu zwierząt. Pozostałe warunki najmu nie zostały przedstawione.
Jednocześnie jeszcze w czasie pobytu poszkodowanych w sanatorium na miejsce przyjechał likwidator szkody z (...) S.A., który podczas oględzin samochodu poinformował o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego z W., nie było wiadomo jednak, czy poszkodowani będą musieli przyjechać zdać ten pojazd z powrotem do W. ani też czy w ciągu ich 2-tygodniowego pobytu w sanatorium należący do nich pojazd zostanie naprawiony. W takich okolicznościach poszkodowani nie zdecydowali się na wynajęcie pojazdu zastępczego we W. i po zakończeniu pobytu w sanatorium wrócili do T. swoim uszkodzonym pojazdem, a następnie oddali go do naprawy.
Kwestiami związanymi z najmem pojazdu zastępczego zajmował się poszkodowany M. K. (1). Ponieważ pojazd był na gwarancji, nie chcąc utracić prawa do serwisowania pojazdu w autoryzowanym serwisie, M. K. (1) zlecił naprawę (...) sp. z o.o., z tym podmiotem zawarł też umowę najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy swojego auta. Pojazd zastępczy był poszkodowanemu niezbędny z uwagi na konieczność dojazdu do pracy z T. do G., jak też do codziennego funkcjonowania jak dotychczas. Cena nie była jedynym kryterium decydującym o zawarciu umowy najmu pojazdu, jednym z ważnych czynników była bliskość zakładu pracy pozwanego od zakładu naprawczego, z którym ostatecznie zawarł umowę najmu, możliwość najmu pojazdu tej samej klasy i stanu wyposażenia co uszkodzony. Odrębny wpływ miały też okoliczności zdarzenia – kolizja nastąpiła w znacznej odległości od domu poszkodowanych, gdzie wówczas ubezpieczyciel nie przedstawił poszkodowanym realnej, pełnej i konkretnej oferty najmu pojazdu zastępczego.
(dowody: zeznania M. ława K. – k. 94 [00:09:14-00:30:40], zeznania M. K. (2) – k. 95 [00:31:06-00:39:45], nagranie rozmowy z dnia 16.08.2019 r. płyta CD– k. 54, wydruk korespondencji mailowej - oferta pozwanej z dnia 16.08.2019 r – k. 54)
Poszkodowany M. K. (1) podjął próbę ustalenia warunków najmu pojazdu zastępczego organizowanego przez zakład ubezpieczeń. W tym celu zlecił warsztatowi (...) sp. z o.o. zweryfikowanie warunków najmu pojazdu zastępczego pod kątem preferencji poszkodowanych u pozwanego ubezpieczyciela. Umocowany przez poszkodowanego przedstawiciel warsztatu mailowo skierował do ubezpieczyciela zapytanie o ofertę zgodną z preferencjami poszkodowanego, w tym dotyczącą kwestii m.in. możliwości wyboru konkretnego pojazdu zastępczego, stwierdzenia, czy pojazd będzie miał pełne ubezpieczenie OC+AC for rent, czy istnieje konieczność zapłaty kaucji oraz innych kosztów, czasu oczekiwania na pojazd zastępczy oraz możliwości otrzymania pojazdu „od ręki” – w mailu z dn. 16.08.2019 r. skierowanym do poszkodowanego w toku postępowania likwidacyjnego, zwierającym propozycje najmu pojazdu zastępczego od firm współpracujących z ubezpieczycielem, warunki najmu pojazdu w tym zakresie nie zostały określone.
(dow ód: korespondencja mailowa – k. 11)
W dniu 02.09.2019 r. M. K. (1) i M. K. (3) zawarli ze (...) sp. z o.o. umowę najmu pojazdu zastępczego marki N. (...) na okres 14 dni. W umowie przyjęto, że podstawienie pojazdu pod adres i w czasie wskazanym przez najemcę nie podlega dodatkowej opłacie, umowa nie jest obciążona kaucją, limitem przejechanych kilometrów, karami umownymi ani żadnymi dodatkowymi opłatami. Wynajmowany pojazd ma pełne ubezpieczenie OC+AC for rent, a najemca nie jest obciążony udziałem własnym za szkodę pojazdu. Stawka dzienna za najem pojazdu wynosiła 245 zł netto.
(dow ód: umowa najmu – k. 9-10, pełnomocnictwo i ankieta klienta dotycząca najmu – k. 12-13)
Za usługę najmu pojazdu zastępczego została wystawiona faktura VAT nr (...) z dnia 30.09.2019 r. na kwotę 4.218,90 zł brutto.
(dow ód: faktura VAT – k. 10)
Na okres 14 dni przestoju pojazdu związanego z naprawą składały się: przestój z powodu oczekiwania na części zamienne po otrzymaniu pierwszej oceny technicznej (5 dni), przestój z tytułu oczekiwania na drugą ocenę techniczną (6 dni) oraz przestój z powodu technologicznego czasu naprawy (3 dni).
(bezsporne, nadto dow ód: dokumentacja związana z naprawą pojazdu: k. 17-29)
Poszkodowany w ramach zawartej umowy korzystał z pojazdu zastępczego tej samej marki i klasy co pojazd uszkodzony. Rynkowe stawki najmu pojazdów o parametrach eksploatacyjnych jak N. (...) przez podmioty trudniące się wynajmem pojazdów zawierały się w przedziale 104 zł do 354,24 zł. Przyjęta za najem pojazdu stawka dzienna miała charakter rynkowy. Biegły dokonując kwerendy ofert wypożyczalni oferujących najem pojazdów, których parametry techniczno-eksploatacyjne są najbardziej zbliżone do pojazdu marki N. (...) nie odnalazł ofert spełniających jednocześnie warunki najmu: pełne ubezpieczenie OC, AC for rent, bez kaucji, bez limitu kilometrów, udziału własnego w szkodzie, kar umownych, sankcji i kar dodatkowych, z bezpłatnym podstawieniem auta zastępczego we wskazane miejsce, które to warunki zostały zawarte w umowie najmu między poszkodowanymi a Z. (...) Sp z o.o. W szczególności biegły nie odnalazł ofert zawierających zapewnienie pełnego ubezpieczenia OC i AC for rent.
(dowody: opinia bieg łego – k. 114, oferty porównawcze wypożyczalni aut – k.30, „klasy samochodów osobowych wg wielkości” – k. 31, zestawienie stawek netto za wynajem pojazdu zastępczego - 46)
W dniu 02.09.2019 r. pomiędzy M. K. (1) i M. K. (3) a (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. zawarta została mowa cesji wierzytelności przysługującej w/w jako poszkodowanym od Towarzystwo (...) S.A. w związku ze szkodą z dnia 15 sierpnia 2019 r.
W dniu 03.10.2019 r. (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. zawarł z powodem (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. umowę o powierniczy przelew wierzytelności.
(bezsporne, nadto dowody: umowa cesji – k. 33, umowa o powierniczy przelew wierzytelności –k. 35; zlecenie do powierniczej umowy o przelew wierzytelności –k. 34)
Pismem z dnia 03.10.2019 r. powód (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. wystosował do pozwanego wezwanie do zapłaty brakującej części odszkodowania w kwocie 4.218,90 zł. W dniu 14.10.2019 r. pozwany ubezpieczyciel przyznał i wypłacił powodowi odszkodowanie za przedmiotową szkodę w wysokości 1.540 zł. Nie odpowiedział na wystosowaną do niego propozycję mailową powoda w zakresie koncyliacyjnego rozwiązania sprawy na etapie pozasądowym.
(dow ód: wezwanie do zapłaty – k. 36, decyzja o przyznaniu dodatkowego odszkodowania – k. 39, propozycja mailowa powoda – k. 38)
S ąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy, których prawdziwości ani autentyczności nie zakwestionowała żadna ze stron, a które nie budziły także wątpliwości Sądu, stąd zostały uznane za wiarygodne.
Ustalenia stanu faktycznego oparto także o wiarygodne zeznania świadków M. K. (1) i M. K. (2). Świadkowie w sposób logiczny, spontaniczny i spójny opisali zdarzenia, jakie miały miejsce od dnia przedmiotowej kolizji. Zeznania te nie budziły wątpliwości w zakresie ich rzetelności i prawdziwości. Marginalnie można tu wskazać, że – w ocenie Sądu - jedynie z uwagi na upływ czasu od zdarzenia świadek M. K. (1) zaprzeczał, ażeby otrzymał od ubezpieczyciela propozycję wynajmu samochodu zastępczego. W aktach sprawy znajdują się dowody w postaci nagrania rozmowy telefonicznej poszkodowanego z przedstawicielem ubezpieczyciela, jak i wiadomość mailowa wysłana przez ubezpieczyciela na wskazany przez poszkodowanego adres mailowy, zawierające powyższe informacje.
Podstawą dla ustaleń stanu faktycznego była również opinia biegłego sądowego - rzeczoznawcy samochodowego na okoliczność ustalenia, czy stawka najmu pojazdu zastępczego klasy D, porównywalnego pod względem parametrów najmu i warunków najmu jak w przedmiotowej sprawie, była stawką rynkową. Biegły precyzyjnie wyjaśnił, w jaki sposób dokonał wyliczenia średniej stawki najmu pojazdu zastępczego na rynku lokalnym, wskazał źródła stawek przyjętych do porównania. Biegły uwzględnił cenniki ze stron archiwizowanych w datach możliwie zbliżonych do okresu likwidacji szkody. Dla zobrazowania wpływu opłat dodatkowych na końcową cenę czynszu najmu pojazdu, biegły przeprowadził ponadto symulację rezerwacji najmu w czasie aktualnym. Ustalenia biegłego oparte zostały o zebrany w sprawie materiał dowodowy. Wyciągnięte przez niego wnioski należało uznać za jednoznaczne, a ich uzasadnienie za w pełni przekonujące. Zastosowane przez biegłego kryteria ustalenia wartości rynkowej stawki czynszu najmu pojazdu w kategorii D były adekwatne do okoliczności niniejszej sprawy. Żadna ze stron nie kwestionowała wniosków zawartych w przedmiotowej opinii. Mając powyższe na wadze, Sad uznał w/w dowód za wiarygodny.
Przechodząc do rozważań natury prawnej - w ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.
Pomiędzy stronami nie była sporna okoliczność, że właściciele pojazdu ponieśli szkodę, za której naprawę odpowiedzialny był pozwany ubezpieczyciel, jak też, że w okolicznościach niniejszej prawy zasadnym było zawarcie umowy najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanych na okres 14 dni.
Pozwany ubezpieczyciel kwestionował jedynie zasadność wynajęcia przez poszkodowanych pojazdu po stawce wyższej niż oferowana przez ubezpieczyciela.
Powód przedłożył ponadto dokumenty, z których wynika, że nabył prawo do dochodzonej w niniejszej sprawie wierzytelności. Nie było to również przedmiotem sporu.
Zgodnie z art. 35 i art. 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) (Dz. U nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) „ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu”. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.
Podstawą odpowiedzialności posiadacza, kierującego samochodem sprawcy wypadku, jest art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c., stanowiący, że samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody a także posiadacz zależny, któremu posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego środka komunikacji, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.
Świadczenie zakładu ubezpieczeń zawsze polega na zapłacie określonej sumy pieniężnej jako odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art. 805 § 2 pkt 1 k.c.), przy czym suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń nie może być jednak wyższa od poniesionej przez poszkodowanego szkody. Zgodnie bowiem z treścią art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W treści art. 361 § 2 k.c. wskazano, iż w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Art. 361 k.c. wprowadza zasadę pełnego odszkodowania, jednocześnie należy z niego wyprowadzać zakaz przyznawania odszkodowania przewyższającego wysokość faktycznie poniesionej szkody. Podstawową funkcją odszkodowania jest zatem pełna kompensacja poniesionej przez poszkodowanego szkody. Wysokość odszkodowania powinna zatem ściśle odpowiadać rozmiarom wyrządzonej szkody - nie może być ono wyższe ani niższe od szkody poniesionej przez poszkodowanego (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00, LEX nr 55515).
W orzecznictwie (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2020 r., III CZP 63/19, OSNC 2020/11/96) podkreśla się, że zaciągnięcie przez poszkodowanego zobowiązania do zapłaty czynszu najmu pojazdu zastępczego stanowi szkodę w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. pozostającą w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym. W orzecznictwie nie budzi również wątpliwości, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadacza pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego i nie jest uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej (uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). Dodatkowo wskazać też trzeba, że poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania podmiotów, które oferują swoje usługi najtaniej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r., I CKN 1466/99, OSNC 2003/5/64). Jak wskazał zaś Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 24 sierpnia 2017 r. (III CZP 20/17, OSNC 2018/6/56) wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Natomiast wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, z którego szkoda wynikła, pozostają koszty najmu samochodu zastępczego tylko w okresie koniecznym i niezbędnym do dokonania naprawy pojazdu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2004 r., II CK 494/03, LEX nr 145121).
Argumentacja pozwanego w niniejszej sprawie sprowadzała się do twierdzenia, że poszkodowany naruszył obowiązek współdziałania z dłużnikiem oraz obowiązek minimalizacji szkody, poprzez skorzystanie z oferty najmu pojazdu, której stawka dzienna za wynajem przewyższała stawkę oferowaną przez ubezpieczyciela. Należy tu jednak zauważyć, że wprawdzie pracownik ubezpieczyciela poinformował poszkodowanego telefonicznie oraz w wiadomości mailowej o możliwości najmu pojazdu zastępczego od firm współpracujących z ubezpieczycielem, jednakże oferta ta nie zawierała istotnych z punktu widzenia poszkodowanego warunków najmu, takich jak możliwość wyboru konkretnego pojazdu zastępczego, otrzymania pojazdu „od ręki”, konieczność zapłaty kaucji oraz innych kosztów, czasu oczekiwania na pojazd zastępczy. Zakład (...) sp. z o.o. działając na zlecenie poszkodowanego zwrócił się do pozwanego ubezpieczyciela o nadesłanie konkretnej oferty w zakresie możliwości zaoferowania poszkodowanemu pojazdu odpowiadającemu jego preferencjom, na co już pozwany nie odpowiedział (a przynajmniej nie wykazał w toku postępowaniu sądowego, ażeby swoją ofertę sformułował w sposób wystarczająco precyzyjny w stosunku do zgłoszonych potrzeb poszkodowanego, a to na pozwanym spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie). Należy zatem stwierdzić, że poszkodowany dopełnił obowiązku współdziałania z dłużnikiem, natomiast ubezpieczyciel nie dopełnił leżącego po jego stronie obowiązku należytej współpracy z wierzycielem.
W okolicznościach niniejszej sprawy dla poszkodowanego M. K. (1) istotnym było jak najszybsze pozyskanie samochodu zastępczego z uwagi na konieczność dojazdu do pracy w G., jak też wynajęcie pojazdu jak najbliżej swojego miejsca zamieszkania (do zdarzenia doszło w odległości ok. 500 km od miejsca zamieszkania poszkodowanych) na co jednoznacznie wskazał w swoich zeznaniach. W autoryzowanym warsztacie, położonym najbliżej miejsca swojej pracy, otrzymał możliwość wynajęcia pojazdu od ręki, natomiast ubezpieczyciel w swojej mailowej ofercie nie określił w żaden sposób terminu i miejsca pozyskania przez poszkodowanego pojazdu zastępczego (a należy zwrócić uwagę na fakt, że samochód został wynajęty dopiero po 2 tygodniach od zdarzenia z uwagi na wcześniejszy pobyt poszkodowanych w sanatorium). Z treści oferty mailowej wystosowanej przez ubezpieczyciela wynika, że w przypadku zainteresowania ofertą najmu pojazdu zastępczego poprzez ubezpieczyciela, to na poszkodowanym spoczywał obowiązek skontaktowania się z wypożyczalniami współpracującymi z ubezpieczycielem i ustalenia warunków najmu pojazdu. Było to rozwiązanie zdecydowanie mniej dogodne dla poszkodowanego niż ustalenie warunków najmu z zakładem, w którym dokonywał naprawy samochodu.
W ocenie Sądu wysokość stawki najmu pojazdu zastępczego nie może być uznawana za jedyne kryterium decydujące o tym, czy poniesione na ten najem wydatki były celowe i ekonomicznie uzasadnione. Pozwany nie kwestionował, ze zastosowana w umowie najmu pojazdu stawka czynszu najmu występuje na lokalnym rynku. Oferta zakładu (...) przewidywała, że podstawienie pojazdu pod adres i w czasie wskazanym przez najemcę nie podlega dodatkowej opłacie, umowa nie jest obciążona kaucją, limitem przejechanych kilometrów, karami umownymi ani żadnymi dodatkowymi opłatami, dalej, że: wynajmowany pojazd ma pełne ubezpieczenie OC+AC for rent, a najemca nie jest obciążony udziałem własnym za szkodę pojazdu. Wobec braku odniesienia się pozwanego do zapytania poszkodowanego, nie sposób stwierdzić, czy oferta wypożyczalni współpracującej z ubezpieczycielem byłaby dla poszkodowanego równie korzystna i spełniała te określone warunki. Poszkodowany w swoich zeznaniach wskazywał, że stawka dzienna za wynajem nie była dla niego jedynym argumentem decydującym o zawarciu umowy najmu.
Na marginesie można też wskazać na treść zeznań poszkodowanej M. K. (2), która podała, że poszkodowani otrzymali propozycję najmu pojazdu zastępczego z W. od przedstawiciela ubezpieczyciela dokonującego oględzin pojazdu, jednakże propozycja ta również nie była skonkretyzowana – poszkodowani nawet nie mogli nawet uzyskać informacji, czy ewentualnie wynajęty samochód po odebraniu swojego naprawionego auta będą musieli odstawić w miejsce jego wypożyczenia – czyli kilkaset kilometrów od własnego domu ani też jakie są konkretne warunki najmu pojazdu zastępczego. Trudno w tej sytuacji faktycznej przyjąć, że ubezpieczyciel w sposób rzetelny i skonkretyzowany, bezpośrednio po zgłoszeniu szkody, wystosował wobec poszkodowanych ofertę najmu pojazdu zastępczego, z którego poszkodowani celowo nie skorzystali, tym samym podwyższając wysokość szkody.
Reasumując - podniesione przez pozwanego argumenty okazały się niezasadne, a powództwo należało uwzględnić.
Żądanie pozwu obejmowało różnice pomiędzy kwotą wcześniej wypłaconą przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego a kwotą wynikającą z faktury VAT wystawionej w związku z umową najmu pojazdu zastępczego przez Z. (...) poszkodowanym. W tej sytuacji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda ową równice, stanowiąca kwotę 2.678,90 zł – o czym orzeczono w pkt. II. wyroku.
O obowiązku zapłaty odsetek Sąd orzekł mając na względzie termin wynikający z art. 481 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych,(...) oraz na mocy art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...) oraz fakt, że termin ten upłynął pozwanemu wcześniej niż w data wskazana w pozwie, od której powód domagał się zasądzenia odsetek. Ostatecznie Sąd zasądził zgodnie z żądaniem pozwu - od kwoty 2.678,90 zł odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 16 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty, tj. po upływie 7 dni od daty wezwania pozwanego przez powoda do ugodowego rozwiązania sporu, w sytuacji, gdy dochodzona pozwem kwota była już w całości wymagalna.
O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie III. wyroku na podstawie art. 98 § 1, 11 i3 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c., obciążając pozwanego kosztami postępowania w całości z uwagi na fakt, że pozwany w całości proce przegrał.
Na gruncie niniejszego postępowania powód poniósł koszty w łącznej kwocie 1.100 zł, na które złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 200 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 900 zł (ustalone w oparciu o § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych). Wynagrodzenie biegłego wyniosło 1.093,99 zł i zostało wypłacone ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Tczewie, wobec braku zaliczek stron na poczet wywołania opinii. Wobec powyższego Sąd w pkt. IIV. wyroku - na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 k.p.c. - nakazał ściągnięcie powyższej kwoty od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Tczewie tytułem zwrotu wydatków sądowych.
Orzeczenie zapadło na posiedzeniu niejawnym w myśl art. 15zzs2 ustawy z dnia 02 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 374 ze zm.), który ustanawia regułę, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii sąd może zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym po uprzednim odebraniu od stron stanowisk na piśmie, jeżeli postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w całości. Mając na względzie powyższe, Sąd postanowił jak w punkcie I. wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Tczewie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Anna Ściepuro
Data wytworzenia informacji: