Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tczewie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2023 roku

Sąd Rejonowy w T. I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Karol Kowalski

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Monika Pietruszewska

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2023 roku w T.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko J. P.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego J. P. na rzecz powódki (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 725 zł (siedemset dwadzieścia pięć złotych) wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 1 grudnia 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego J. P. na rzecz powódki (...) Spółki Akcyjnej w W. tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 262,02 zł (dwieście sześćdziesiąt dwa złote dwa grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

asesor sądowy Karol Kowalski

Sygn. akt I C 368/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 listopada 2023 r.

(...) S.A. w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego J. P. jej rzecz kwoty 10.431,41 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie naliczanymi od dnia 25 listopada 2022 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwany J. P. zarejestrował się na internetowej platformie usług powoda, a następnie zaakceptował ofertę umowy pożyczki i potwierdził wolę zawarcia tej umowy. W konsekwencji pozwany przyjął na siebie zobowiązanie spłaty zadłużenia w łącznej wysokości 17.820 zł. Z uwagi na fakt, iż pozwany nie wywiązał się z postanowień zawartej umowy, pismem z dnia 25 października 2022 r. powód wypowiedział mu przedmiotową umowę i postawił zadłużenie w stan wymagalności.

Nakazem zapłaty w postepowaniu upominawczym z dnia 6 lipca 2023 r. referendarz sądowy rozstrzygnął zgodnie z żądaniem pozwu (k. 16).

Pozwany wniósł sprzeciw od powyższego nakazu. Wskazał, iż zaskarża go w całości i wnosi o oddalenie powództwa w całości. W pierwszej kolejności pozwany wskazał, że kwestionuje zapisy umowne w zakresie kosztów kredytu, jako abuzywne. W jego ocenie postanowienia umowne rażąco godzą w interesy konsumenta i wprowadzają dysproporcję świadczeń stron zobowiązania. W drugiej kolejności pozwany zakwestionował skuteczność wypowiedzenia umowy pożyczki, co w konsekwencji prowadziło również do zakwestionowania naliczonych przez powoda odsetek za opóźnienie.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2021 r. J. P. miał problemy finansowe – znajdował się w spirali długów. Aby zapewnić sobie środki na spłatę poprzednich zobowiązań i pokryć koszty utrzymania zdecydował się zawszeć kolejną umowę pożyczki.

W dniu 13 kwietnia 2021 r. J. P. – przy wykorzystaniu środka porozumiewania się na odległość przez internet – zalogował się na portalu internetowym pożyczkodawcy (...) S.A. w W., gdzie złożył wniosek o udzielenie pożyczki. Następnego dnia projekt umowy wraz z regulaminem został udostępniony wnioskującemu.

W dniu 14 kwietnia 2021 r., ponownie za pośrednictwem portalu internetowego, J. P. zawarł z (...) S.A. w W. umowę pożyczki gotówkowej nr (...). Zgodnie z postanowieniami zawartej umowy (...) S.A. w W. udzieliła J. P. pożyczki gotówkowej w kwocie 8.000 zł, natomiast pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty zobowiązania wraz z odsetkami kapitałowymi w wysokości 7,11% w skali roku (których suma odpowiada kwocie 1.820 zł), opłatą przygotowawczą w kwocie 150 zł oraz wynagrodzeniem prowizyjnym w kwocie 7.850 zł – w 36 miesięcznych ratach po 495 zł, począwszy od 24 maja 2021 r. W punkcie 3.1 umowy zastrzeżono, że w przypadku opóźnienia pożyczkobiorcy w spłacie zobowiązania, pożyczkodawca będzie uprawniony do naliczania odsetek umownych za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. W punkcie 4.2 umowy zaznaczono, że umowa zawierana jest w celu niezwiązanym z działalnością gospodarczą lub wykonywaniem zawodu. Z kolei w punkcie 7.1 umowy zastrzeżono, że gdy opóźnienie pożyczkobiorcy w płatności zobowiązania równiej jednej racie przekroczy 30 dni, pożyczkodawca będzie uprawniony do wypowiedzenia umowy z zachowaniem trzydziestodniowego terminu wypowiedzenia, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania. Wezwanie może zostać wysłane pisemnie lub na wskazany przez pożyczkobiorcę adres e-mail.

W dniu 16 kwietnia 2021 r. pożyczkodawca uruchomił umowę pożyczki poprzez wypłatę pożyczkobiorcy kapitału w kwocie 8.000 zł.

(Dowody: potwierdzenie z łożenia wniosku o udzielenie pożyczki – k. 42-43v.; umowa pożyczki gotówkowej – k. 6-7v.; harmonogram spłat – k. 8; formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego – k. 9-10v.; regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną – k. 11-12; potwierdzenie zawarcia umowy po życzki – k. 13; potwierdzenie wykonania transakcji płatniczej – k. 14; zeznania pozwanego J. P. w charakterze strony – k. 51-51v. [00:03:15-00:11:24])

W okresie od 24 maja 2021 r. do 1 sierpnia 2022 r. J. P. uregulował wszystkie wynikające z harmonogramu spłat 15 rat zobowiązania w kwotach po 495 zł. Następnie przestał spłacać pożyczkę.

J. P. dokonał spłaty w łącznej 7.425 zł.

Pismem z 27 września 2022 r., skutecznie doręczonym adresatowi w dniu 30 września 2022 r., pożyczkodawca poinformował pożyczkobiorcę, iż w związku z nieuregulowaniem rat wymagalnych 24 sierpnia 2022 r. i 24 września 2022 r., posiada on przedterminowe zadłużenie w wysokości 990 zł. Jednocześnie pożyczkodawca wezwał pożyczkobiorcę do spłaty zadłużenia w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy. W zakreślonym terminie pożyczkobiorca nie spłacił zadłużenia.

Wobec powyższego, pismem z 26 października 2022 r., skutecznie doręczonym adresatowi w dniu 31 października 2022 r., (...) S.A. wypowiedziała J. P. umowę pożyczki gotówkowej nr (...) z zachowaniem trzydziestodniowego terminu wypowiedzenia.

(Dowody: zestawienie transakcji – k. 17, 40; ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 15 [44], raport z systemu P. P. S.A. – k. 45; wypowiedzenie umowy pożyczki – k. 16 [46] /raport z systemu P. P.S.A. – k. 47)

S ąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez powódkę dowodów, których treść i autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu. Dały one obraz co do tego, jakiej treści strony zawarły umowę, jej wykonania przez pożyczkodawcę oraz przyczyn i czasu ustania stosunku prawnego wiążącego strony.

Zgodnie z twierdzeniami zawartymi w pozwie, przedłożona przez powoda umowa pożyczki miała zostać zawarta za pomocą środków porozumiewania się na odległość. W tym stanie rzeczy – zgodnie z wymogami ustawy o kredycie konsumenckim - musiała ona zostać utrwalona na trwałym nośniku. Sąd uznał, że przedłożone przez powoda środki dowodowe były wystarczające dla uznania, że kopia dokumentu umowy pożyczki została zapisana w formie pliku tekstowego, który również należy uznać za trwały nośnik w myśl art. 5 pkt 17 ustawy o kredycie konsumenckim i motywu 23 preambuły do dyrektywy (...).

Kierując się zasadą swobodnej oceny dowodów przewidzianą w art. 233 § 1 k.p.c. Sąd włączył dokonane na podstawie wyżej wskazanych dokumentów ustalenia faktyczne do podstawy wyrokowania.

Sąd dał wiarę również zeznaniom pozwanego J. P., zarówno co do faktu zawarcia przedmiotowej umowy, okoliczności temu towarzyszących oraz wypłaty pożyczki, jak i na okoliczność jego sytuacji majątkowej i osobistej, albowiem ich treść była zgodna z zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Za bezsporny należało uznać fakt zawarcia między stronami umowy pożyczki, jak też kwotę spłaconą przez pozwanego, albowiem J. P. nie podnosił, by dokonał spłaty w wyższym zakresie niż wskazany przez stronę powodową.

Przechodząc do oceny prawnej wskazać należy, iż powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowi przepis art. 720 § 1 k.c., który stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W myśl art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć też trzeba, że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Nadto, Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.). Winny one również wykazywać fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) jeżeli wywodzą z nich skutki prawne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, publ. OSNC 1997 nr 6-7 poz. 76). To strony dysponują przedmiotem postępowania i są w najwyższym stopniu zainteresowane jego wynikiem, wobec czego to na nich, co do zasady, ciąży obowiązek powoływania i przedstawiania sądowi wybranych przez siebie dowodów.

Na gruncie niniejszego postępowania strona powodowa wykazała, że 13 kwietnia 2021 r. J. P. dokonał logowania na platformie internetowej powódki, a następnie wystąpił za pośrednictwem tej platformy z wnioskiem o udzielenie pożyczki. Wola pozwanego w zakresie zawarcia umowy została wyrażona poprzez wprowadzenie kodu autoryzacyjnego otrzymanego w formie wiadomości SMS. W świetle powyższego nie było wątpliwym, iż między stronami doszło do zawarcia umowy pożyczki. Co więcej, podczas rozprawy pozwany potwierdził, że zawierał przedmiotową umowę.

Jeżeli chodzi o wymiar spłaty zobowiązania, to Sąd dał wiarę wyliczeniu powódki, iż zobowiązanie zostało spłacone w łącznej wysokości 7.425 zł. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę zgadza się bowiem z dominującym w doktrynie poglądem, że wedle wynikającej z art. 6 k.c. reguły rozłożenia ciężaru dowodu obowiązkiem powoda w sprawie o zapłatę kredytu jest jedynie udowodnienie okoliczności tworzących prawo, czyli tego, że między nim a pozwanym doszło do zawarcia umowy. Pozwanego zaś obciąża dowód wykazania okoliczności niweczących prawo powoda, a więc m.in. tego, że kredyt zwrócił (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 1999 r., sygn. II CKN 390/98). Innymi słowy zadaniem pożyczkodawcy jest wykazanie jedynie istnienia stosunku prawnego, z którego wynika, iż druga strona tego stosunku zobligowana jest do zapłaty na jego rzecz określonego świadczenia. Wykazując ten fakt pożyczkodawca przerzuca ciężar dowodu na drugą stronę i to ona powinna udowodnić, że mimo istnienia umowy dane świadczenie zostało już spełnione. Skoro zatem w toku procesu pozwany nie podnosił, aby dokonywał jakichkolwiek innych spłat na poczet zobowiązania oprócz tych wskazanych przez powódkę, twierdzenia zawarte w pozwie o częściowej spłacie zobowiązania – jako korzystne dla sytuacji prawnej pozwanego – należało uznać za prawdziwe.

Pozwany zakwestionował prawidłowość wypowiedzenia mu umowy pożyczki przez powódkę. Nie wskazał jednak na czym ta nieprawidłowość miałaby polegać. Tymczasem Sąd stwierdził, iż wypowiedzenie umowy nastąpiło zgodnie z postanowieniami umownymi przewidzianymi w punkcie 7.1 umowy (k. 7). W chwili skierowania do pozwanego wezwania do zapłaty zalegał on już ponad miesiąc z zapłatą jednej raty zobowiązania. Pożyczkodawca miał więc prawo wezwać pozwanego o zapłatę zaległej kwoty, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Pozwany odebrał wezwanie, jednakże w zakreślonym prawidłowo terminie 7 dni nie uregulował swojej zaległości. Stąd też pożyczkodawca nabył uprawnienie do wypowiedzenia umowy, z czego skutecznie skorzystał. Wypowiedzenie nastąpiło w sposób prawidłowy za trzydziestodniowym wypowiedzeniem. Zarówno wezwanie do zapłaty, jak i wypowiedzenie umowy zostały skutecznie doręczone pozwanemu.

W świetle powyższego Sąd zważył, że zaistniały wszelkie przesłanki determinujące skuteczne wypowiedzenie umowy przez powódkę. Wierzytelność stała się zatem wymagalna w dacie wskazanej w pozwie.

Na gruncie niniejszego postępowania powódka dochodziła oprócz spłaty kapitału pożyczki wraz z odsetkami umownymi, również dodatkowych kosztów w postaci opłaty przygotowawczej w kwocie 150 zł oraz wynagrodzenia prowizyjnego w kwocie 7.850 zł.

Co do zasady maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu określa art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim. Regulacja ta została jednak czasowo zmodyfikowana na okres od 31 marca 2020 r. do 30 czerwca 2021 r. z uwagi na trudną sytuację gospodarczą wywołaną epidemią (...)19. Zgodnie z obowiązującym na chwilę zawarcia umowy pożyczki art. 8d ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: ustawa covidowa), maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2019 r. poz. 1083) dla kredytów o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni oblicza się według wzoru: (...) ≤ (K × 15%) + (K × n/R × 6%), w którym poszczególne symbole oznaczają: (...) maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, K - całkowitą kwotę kredytu, n - okres spłaty wyrażony w dniach, R - liczbę dni w roku.

Zgodnie z postanowieniami umowy pożyczki z 14 kwietnia 2021 r. J. P. została udzielona pożyczka w kwocie 8.000 zł na okres 36 miesięcy. Tym samym maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów na gruncie niniejszej sprawy wynosi:

(8.000 zł x 15%) + (8.000 zł x 1.095/365 x 6%) = 1.200 zł + 1.440 zł = 2.640 zł.

Ustawowy limit kosztów pożyczki jest zatem dalece niższy niż suma kosztów naliczonych przez powódkę (8.000 zł).

Zgodnie z dyspozycją art. 36a ust. 3 ustawy o kredycie konsumenckim, pozaodsetkowe koszty kredytu wynikające z umowy o kredyt konsumencki nie należą się w części przekraczającej maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu. Tym samym roszczenie powoda w zakresie kosztów pozaodsetkowych, przekraczające 2.640 zł jest niezasadne i nie mogło znaleźć aprobaty Sądu.

W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, że sama okoliczność, iż część pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego nie przekracza wysokości określonej w art. 36a ust. 1 i 2 u.k.k., nie oznacza jeszcze, że koszty te są z góry zasadne. Okoliczność taka nie wyłącza bowiem ani dopuszczalności, ani obowiązku oceny przez Sąd, czy postanowienia określające te koszty są niedozwolone w świetle art. 3851 § 1 k.c. (tak słusznie Sąd Najwyższy w uchwale z 26 października 2021 r., sygn. III CZP 42/20). Zarzut naruszenia przepisu o klauzulach abuzywnych sformułowała natomiast strona pozwana.

W myśl art. 3851 § 1 k.c., postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Powyższe przesłanki muszą zostać spełnione łącznie.

Nie budzi wątpliwości, iż pożyczkodawca jest przedsiębiorcą, który zajmuje się prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych i przy zawieraniu umów posługuje się wzorcami umownymi. Z kolei pozwany zawierał umowę jako konsument, co wynika z okoliczności sprawy, albowiem nie ujawniły się żadne dane świadczące o tym aby pozwany miał być przedsiębiorcą. Potwierdza to sama treść umowy, albowiem w punkcie 4.2 zaznaczono, że zawarcie umowy nie ma związku z działalnością gospodarczą lub wykonywaniem zawodu.

Działanie wbrew dobrym obyczajom rozumie się w judykaturze jako wprowadzanie do umowy klauzul, które godzą w równowagę kontraktową stron takiego stosunku; rażące naruszenie interesów konsumenta oznacza zaś nieusprawiedliwioną dysproporcję - na niekorzyść konsumenta - praw i obowiązków stron, wynikających z umowy (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 13 lipca 2005 r., I CK 832/04, opubl. Biul. SN Nr 11/2005 poz. 13 oraz z dnia 3 lutego 2006 r., I CK 297/05, opubl. Biul. SN Nr 5-6/2006 poz. 12, z dnia 27 października 2006 r., I CSK 173/06, opubl.). Ocena rzetelności określonego postanowienia wymaga zatem rozważenia indywidualnego rozkładu obciążeń, kosztów i ryzyka, jakie wiąże się z przyjętymi rozwiązaniami oraz zbadania jak wyglądałyby prawa lub obowiązki konsumenta w sytuacji, w której postanowienie to nie zostałoby zastrzeżone.

Jak już wcześniej wskazano, w umowie zastrzeżono prowizję w kwocie 7.850 zł. Dodatkowo zastrzeżono odsetki kapitałowe oraz opłatę przygotowawczą w kwocie 150 zł. W treści umowy wskazano, że prowizja stanowi wynagrodzenie za udzielenie pożyczki. Tymczasem jedynym należnym pożyczkodawcy wynagrodzeniem z tego tytułu są odsetki kapitałowe. Próba zastrzeżenia dodatkowego świadczenia realizującego ten cel musi zostać potraktowana jako próba obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych (art. 58 § 2 i 3 k.c.). W tym miejscu należy odnotować, że trudno przypisać zastrzeżonej przez pożyczkodawcę prowizji inny cel niż ten określony w samej umowie, zwłaszcza odnoszący się do kosztów związanych z zawarciem umowy pożyczki, albowiem te koszty zostały przez pożyczkodawcę zastrzeżone odrębnie pod postacią opłaty przygotowawczej. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, iż kwota ustalonej prowizji odpowiada równowartości 98% przyznanego pozwanej kapitału, co należy uznać za kwotę rażąco wygórowaną. W piśmie procesowym pełnomocnika powódki podnoszono, iż prowizja ma na celu pokrycie kosztów związanych z działalnością powódki. Nie wskazano jednak przekonująco jakie czynności czy ponoszone koszty uzasadniają obciążenie pożyczkobiorcy prowizją na tak wysokim poziomie. Nie wyjaśniono również na jakich zasadach ustalana jest wysokość prowizji. Z tego też powodu postanowienia umowne określające jej wysokość w ww. zakresie uznać należało za sprzeczne z dobrymi obyczajami i godzące w interes konsumenta. W gruncie rzeczy bowiem, w ocenie Sądu, zostały one sformułowane w sposób sztuczny i nie mają faktycznego uzasadnienia oraz realizacji w ramach tej konkretnej umowy.

Zdaniem Sądu postanowienia dotyczące prowizji w ww. zakresie nie były uzgadniane indywidualnie z pożyczkobiorcą – pozwanym, który nie miał żadnego wpływu na ich treść, bowiem zostały one narzucone w ramach stosowania przez powoda wzorca umowy. O możliwości wpływu na te postanowienia umowy w szczególności nie może świadczyć zgoda pożyczkobiorcy jak również możliwość zapoznania się z treścią dokumentów.

Dlatego też w ocenie Sądu pożyczkodawca nadmiernie zawyżył prowizję, traktując ją jako dodatkowe źródło łatwego zarobkowania. Należy podkreślić, że strona powodowa wbrew dyspozycji art. 6 k.c. nie wykazała, że wspomniana prowizja jest uzasadniona, nie podając zwłaszcza żadnych kryteriów naliczania tej opłaty. Wobec czerpania rażąco wygórowanych zysków, ponad zyski przyjęte w normalnie prowadzonej działalności gospodarczej - zastrzeżenie tak wysokiej prowizji jest sprzeczne z dobrymi obyczajami.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania należy stwierdzić, że zawarta przez powódkę z pozwanym umowa pożyczki w części dotyczącej wysokości prowizji była sprzeczna z dobrymi obyczajami i rażąco naruszała interesy pożyczkobiorcy, z uwagi na zastrzeżenie dla przedsiębiorcy kosztem konsumenta rażąco nieekwiwalentnych świadczeń, rzetelnością kupiecką i normalnym zyskiem uczciwie prowadzącego interes przedsiębiorcy.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że postanowienia umowne dotyczące obowiązku zapłaty prowizji nie wiążą stron. W konsekwencji żądanie w tej części nie zasługuje na uwzględnienie.

Uznanie części postanowień umownych za abuzywne stwarza konieczność globalnego spojrzenia na zakres zobowiązania pozwanego. Jak wynika z umowy, pożyczkobiorca był zobowiązany do zwrotu kwoty 1.820 zł tytułem naliczonych odsetek kapitałowych. Trzeba jednak zauważyć, iż strona powodowa naliczała odsetki umowne od kwoty pożyczki 16.000 zł, która obejmowała nie tylko kapitał pożyczki (8.000 zł), ale także skredytowane koszty (8.000 zł). Tymczasem zgodnie z art. 5 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 1028 ze zm.), stopa oprocentowania kredytu jest to stopa oprocentowania wyrażona jako stałe lub zmienne oprocentowanie stosowane do wypłaconej kwoty na podstawie umowy o kredyt w stosunku rocznym. Nie ma więc wątpliwości co do tego, że pożyczkodawca może naliczać odsetki od kwoty udostępnionego kapitału, zaś podstawą naliczania odsetek nie mogą być skredytowane koszty. W tym zakresie strona powodowa również nie wykazała swojego roszczenia – nie przedstawiła bowiem rzetelnych dokumentów lub danych, które pozwalałyby na weryfikację roszczenia w tym zakresie. Jeżeli więc powódka zaliczała w jakimś zakresie wpłaty dokonane przez pozwanego na poczet odsetek kapitałowych, to nie wykazała w jakim części dokonano uzasadnionego i skutkującego wygaśnięciem roszczenia zaliczenia. W tej części żądanie należy uznać za niezasadne, jako wykazane.

Podobnie należy ocenić kwestię odsetek umownych za opóźnienie. Naliczano je m.in. od kwoty prowizji, a postanowienia umowne ją przewidujące uznano za abuzywne. Powódka nie wykazała więc swojego żądania w tej części, nie wiadomo bowiem w jaki sposób naliczała skapitalizowane odsetki i nie przestawiła danych lub wyliczeń, które umożliwiałyby kontrolę w tym zakresie.

Podsumowując Sąd uznał, że powódce przysługuje kwota kapitału pożyczki (8.000 zł) oraz opłata przygotowawcza (150 zł), pomniejszone o dokonane przez pozwanego spłaty (7.425 zł), tj. suma 725 zł.

Odsetki za opóźnienie należą się stronie powodowej od 1 grudnia 2022 r. albowiem pismo o wypowiedzeniu umowy doręczono pozwanemu 31 października 2022 r. (k. 47). Termin wypowiedzenia wynosił 30 dni i upływał z dniem 30 listopada 2022 r. Roszczenie stało się więc wymagalne w dniu 1 grudnia 2022 r.

W tym miejscy wyjaśnić należy, że stosownie do art. 61 § 1 k.c., oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Powódka niezasadnie liczy więc termin wypowiedzenia od dnia sporządzenia pisma. Nie jest to bowiem dzień złożenia oświadczenia woli. Tym dniem, w niniejszej sprawie, jest data doręczenia pozwanemu pisma o wypowiedzeniu. Pozwany kwestionował powództwo co do zasady – wobec tego uznać należy, że także co do daty, od której powódka żąda odsetek.

Mając na uwadze powyższe, żądanie należało uwzględnić w części, o czym Sąd orzekł w punkcie I wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie II.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie III wyroku na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia. Strona powodowa wygrała postepowanie w 6%, zaś strona pozwany w 94%. Strona powodowa poniosła następujące koszty: 750 zł – opłata od pozwu, 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 3.600 zł – wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie). Pozwany w toku procesu nie poniósł kosztów. W konsekwencji należało zasądzić od pozwanego na rzecz powódki kwotę 262,02 zł.