Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tczewie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lipca 2023 r.

Sąd Rejonowy wT. I Wydział Cywilny

Przewodniczący: Sędzia Dorota Słowik

po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2023 w T.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. A.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej K. A. na rzecz powódki (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 11.892,58 zł (jedenaście tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 10.856,42 zł (dziesięć tysięcy osiemset pięćdziesiąt sześć złotych czterdzieści dwa grosze) od dnia 26 października 2021r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanej K. A. na rzecz powódki (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwotę 4.367 zł (cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt C 295/22

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł przeciwko K. A. pozew o zapłatę kwoty 11.892,58 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie naliczanymi od kwoty 10.856,42 zł od dnia 26 października 2021 r. do dnia zapłaty, w tym kwotę 10.856,42 zł tytułem należności głównej i 1.036,16 zł tytułem naliczonych odsetek umownych.

Jednocześnie powód wskazał na żądanie zasądzenia na swoją rzecz od strony pozwanej kosztów procesu wraz z odsetkami.

W uzasadnieniu powód podniósł, że w dniu 31 maja 2016 r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. zawarła z K. A. umowę pożyczki gotówkowej.

Powód umożliwił pozwanej restrukturyzację zadłużenia wskazaną w art. 75 C Prawa bankowego kierując w dniu 28 kwietnia 2021 roku do pożyczkobiorczyni monit wskazujący aktualny stan zaległości z jednoczesnym pouczeniem o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania pisma.

Wypowiedzenie Umowy zostało dokonane na podstawie pisma skierowanego do pozwanej z dnia 25 czerwca 2021 roku. Pozwana nie uregulowała zaległych kwot, w związku z czym umowa została skutecznie wypowiedziana.

Pozwana nie wywiązała się z zaciągniętych zobowiązań wobec powoda i nie skorzystała z możliwości restrukturyzacji zadłużenia. W dniu 11 października 2021 roku bank skierował do pozwanej wezwanie do zapłaty wskazując stan aktualnego zobowiązania.

Pomimo wezwań i chęci ugodowego zakończenia sporu pozwana nie dokonała spłaty wymagalnych zobowiązań kredytowych.

Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2022 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1651937/21 Sąd Rejonowy L., wobec skutecznie wniesionego sprzeciwu i utraty mocy nakazu zapłaty z dnia 10 grudnia 2021 r. umorzył postępowanie.

Pozwana ustosunkowując się do treści pozwu wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana zakwestionowała powództwo co do zasady jak i wysokości. Wskazała, że w jej ocenie umowa pożyczki jest nieważna w całości w związku z ubezpieczeniem w niej przewidzianym. Te same osoby, które podpisały umowę w imieniu powódki oraz deklarację przystąpienia do ubezpieczenia w imieniu zakładu ubezpieczeń i powódki związaną z umową ubezpieczeniową nie miały uprawnień prawem przewidzianych, jakie wynikają z art. 2, 8 i 9 ustawy z 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 1450) (obecnie art. 3 SI pkt 14 i 15 oraz art. 19 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz. U. z 2018 r. poz. 2210)). Osoby te nie posiadały bowiem uprawnień do wykonywania czynności faktycznych i prawnych w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego dla zakładu ubezpieczeń udzielającego ww. ochrony ubezpieczeniowej, w szczególności zdanego egzaminu i innych, a także nie posiadały pełnomocnictwa do działania w imieniu zakładu ubezpieczeń w zakresie umowy ubezpieczenia. Brak posiadania uprawnień przez pracownika banku do dokonywania czynności rodzi nieważność samego przystąpienia do ubezpieczenia. Postanowienia dotyczące zabezpieczenia obejmującego umowę ubezpieczenia na życie oraz ubezpieczenia Utraty źródła dochodu albo inwalidztwa w następstwie nieszczęśliwego wypadku stanowiły tę część umowy, bez której nie zostałaby zawarta cała umowa.

Pozwana zakwestionowała także skuteczność postanowień umowy dotyczących prowizji. Została ona narzucona pozwanemu, nie została z nim indywidualnie ustalona. Prowizja wynika z tabeli taryf i opłat ustalanych odgórnie przez władze banku, na które konsument nie ma wpływu. Samo wpisanie do umowy pożyczki wysokości prowizji i źródła ich wyliczenia nie spełnia wymogów pojęcia indywidualnego uzgodnienia. Prowizja godzi również w dobre obyczaje i interes konsumenta i wobec tego należy je pominąć jako abuzywne stosownie do art. 3851 — art. 3852 k.c.

Powódka wskazała również, iż powód naliczył oprocentowanie za cały okres obowiązywania umowy od pożyczki, chociaż składały się na nią także koszt w postaci prowizji oraz ubezpieczenia. Skutkowało to wskazaniem w umowie błędnej wartości RRSO, a w konsekwencji wprowadzenia konsumenta w błąd poprzez ujęcie w umowie nieprawdziwych informacji w zakresie kosztów pożyczki.

W ocenie pożyczkobiorczyni od prowizji i in. kosztów kredytodawca przy kredycie konsumenckim nie może naliczać odsetek, nawet jeśli je kredytuje. Kredytodawca może naliczać oprocentowanie tylko od całkowitej kwoty kredytu.

Powód podał konsumentowi nieprawidłową wysokość zobowiązań wynikających z umowy pożyczki, albowiem bezzasadnie (bezprawnie) naliczył wyższe oprocentowanie. Działanie powoda, jako profesjonalisty w udzielaniu pożyczek i kredytów, uznać należy za rażąco sprzeczne z dobrymi obyczajami oraz zasadami współżycia społecznego. Pozwany konsument nie miał możliwości wyliczyć ich samodzielnie, został wprowadzony w błąd i nie miał rozeznania co do prawidłowej wysokości zobowiązania. Wadliwość ta powoduje niezgodność umowy pożyczki z prawem, albowiem umowa narusza art. 30 ust. 1 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim. Wobec takiej wadliwości umowy w ocenie pozwanej odsetki nie należą się w żadnej części, wynikają bowiem z postanowień niedozwolonych.

W konsekwencji powyższego — z racji tego, że przedmiotowa umowa kredytu jest umową kredytu darmowego — pozwana nie ma zadłużenia obejmującego odsetki oraz prowizję (art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim). Do zwrotu pozostałby więc tylko kapitał.

W przypadku gdyby umowę uznano za ważną, pozwana podniosła, iż nie została ona skutecznie wypowiedziana. Zakwestionowała, aby zaszły przewidziane w umowie pożyczki okoliczności uprawniające powoda do wypowiedzenia umowy, tj. aby spełnione zostały warunki wypowiedzenia określone w umowie, a także w przepisach ustawy — Prawo bankowe dotyczących procedury wypowiedzenia umowy (art. 75c). Poza tym zakwestionowała, aby powód wzywał pozwaną do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy. Powód nie wykazał doręczenia pozwanej wezwania do zapłaty oraz wypowiedzenia.

Gdyby nawet przyjąć, że wypowiedzenie zostało złożone pozwanej to K. A. podnosiła, iż zostało ono podpisane przez osobę, która nie była umocowana do dokonywania tego typu czynności.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. A. w dniu 31 maja 2016 r. zawarła z (...) Bankiem (...) S. A. z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...) na okres 60 miesięcy.

Treścią zawartej umowy strony ustaliły, iż bank udziela pożyczkobiorczyni, na jej wniosek pożyczki w kwocie 61.111,11 zł. Pożyczkobiorczyni zobowiązała się do spłaty zobowiązania w 60 miesięcznych ratach ustalonych na kwotę po 1.268,56 zł, poza pierwszą ratą wynoszącą 1.644,85 zł. Pozwana zobowiązała się do zapłaty opłat, prowizji i innych kosztów związanych z udzieleniem pożyczki, w wysokości:

- 505,05 zł- prowizja za udzielenie pożyczki;

- 10.606,06 zł- składki ubezpieczeniowej za cały okres ubezpieczenie równy okresowi kredytowania.

Całkowita kwota pożyczki wynosiła 50.000 zł, całkowity koszt pożyczki stanowiła kwota 26.480,12 zł, całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę została określona na sumę 76,480,12 zł.

Kwota pożyczki została oprocentowania według zmiennej stopy procentowej, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 8,99% w stosunku rocznym. Rzeczywistą roczną stopę oprocentowania ustalono na 19,24%.

W dacie zawierania umowy pożyczki pozwana złożyła wniosek o zawarcie umowy polisy ubezpieczeniowej. K. A. przystąpiła do umowy ubezpieczenia na życie pożyczkobiorców posiadających pożyczki gotówkowe w (...) Banku (...) S.A. zawartej przez ubezpieczającego z (...) S.A. o umowy ubezpieczenia spłaty pożyczki gotówkowej na wypadek utraty źródła dochodu albo inwalidztwa w następstwie nieszczęśliwego wypadku dla klientów (...) Banku (...) S.A. posiadających pożyczki gotówkowe w (...) Banku (...) S.A. zawartej przez ubezpieczającego z (...) S.A. W treści umów wskazano dane agenta ubezpieczeniowego oraz określono rejestry w do których dokonano wpisów podmiotu posiadającego niezbędne uprawnienia celem zawarcia umów ubezpieczeń.

Okres ubezpieczenia zakreślono na czas trwania umowy pożyczki. Wysokość składki ubezpieczeniowej ustalono na kwotę 7.181,82 zł w odniesieniu do umowy na Życie i 3.424,24 zł z tytułu umowy utraty dochodu albo inwalidztwa. K. A. upoważniła (...) S.A. do pobrania w dniu postawienia pożyczki gotówkowej do jej dyspozycji, z kwoty udzielonej pożyczki gotówkowej, jednorazowej składki ubezpieczeniowej na poczet umowy na życie oraz umowy utraty dochodu albo inwalidztwa. Składka ubezpieczeniowa została pobrana z góry za cały okres ochrony. Przelewu kwoty udzielonej pozwanej pożyczki na rachunek bankowy wskazany w treści umowy dokonano w dniu 31 maja 2016 r.

(dow ód: umowa pożyczki nr (...) wraz z załącznikami- k. 14- 21, wniosko- polisa nr (...)- k. 21a- 24, harmonogram spłat pożyczki- k. 25-27, potwierdzenie wykonania przelewu- k. 117)

W dniu 28 kwietnia 2021 r. powód skierował do pozwanej monit wskazujący na powstałe zaległości w spłacie rat pożyczki wynoszące 2.813,21 zł. Treścią pisma z dnia 25 czerwca 2021 r. powód dokonał względem pozwanej wypowiedzenia umowy pożyczki nr (...). Termin wypowiedzenia określono na 30 dni od dnia następujące po dniu doręczenia wypowiedzenia. Jednocześnie bank wezwał zobowiązaną do spłaty zadłużenia określonego na kwotę 11.507,47zł, w tym zadłużenia wymagalnego w kwocie 5.061,63 zł. W dniu 11 października 2021 r. powód skierował do pozwanej ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty11.831,90 zł w terminie do 18 października 2021 r.

(dow ód: monit- k. 28, epo- k. 29, wypowiedzenie umowy- k. 30, ostateczne wezwanie do zapłaty- k. 31, ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty- k. 31, wyciąg z ksiąg bankowych- k. 32, historia operacji na kontakcie kredytowym- k. 33- 39, zestawienie operacji za okres od 31 maja 2016 r. do 25 lipca 2016 r.- k. 118)

W dniu 30 sierpnia 2022 r. K. A. złożyła względem powoda oświadczenie o kredycie darmowym.

(dow ód: oświadczenie o kredycie darmowym- k. 100, potwierdzenie odbioru pisma- k. 101, kalkulator kredytowy- k. 102-103v)

S ąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych w treści uzasadnienia dokumentów. W ocenie Sądu nie było żadnych podstaw, by kwestionować prawdziwość i autentyczność przedstawionych przez strony dokumentów.

Sąd dokonał oceny dowodów zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego.

Żądanie pozwu zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowi przepis art. 720 § 1 k.c., w myśl którego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa pożyczki zobowiązuje zatem pożyczkodawcę do przeniesienia własności przedmiotu pożyczki na pożyczkobiorcę. Z kolei pożyczkobiorca po upływie określonego terminu jest zobowiązany zwrócić pożyczkodawcy otrzymane pieniądze/rzeczy, przy czym nie muszą to być te same pieniądze i te same rzeczy, o ile są zwracane w tej samej ilości i jakości (zob. szerz. Z. Gwalik, Komentarz do artykułu 720 Kodeksu cywilnego [w:] A. Kidyba, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część szczególna, LEX 2010).

Regułą, jaka obowiązuje w dziedzinie prawa kontraktowego, jest zasada pacta sunt servanda. Prawidłowe zachowanie się dłużnika w wykonaniu zobowiązania polega na zadośćuczynieniu oczekiwaniom wierzyciela, którego uzasadnieniem jest istniejące między stronami zobowiązanie. Jeżeli dłużnik uchybia swoim obowiązkom, nie spełniając świadczenia lub spełniając je w sposób nienależyty, wierzyciel może podjąć kroki zmierzające do przymusowej realizacji świadczenia (Z. Gawlik, Komentarz do art. 471 Kodeksu cywilnego [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część ogólna, LEX 2010).

W przedmiotowej sprawie niesporne jest, iż pozwana w dniu 31 maja 2016 r. zawarła z (...) S.A. umowę pożyczki nr (...). Na jej podstawie pozwana otrzymała kwotę 50.000 zł.

Art. 481 § 1 K.c. przewiduje natomiast, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Pozwana nie kwestionowała faktu podpisania umów stanowiących podstawę przedmiotowego powództwa. Jednakże w ocenie pożyczkobiorczyni żądanie powoda określone treścią pozwu jest nienależne. Powyższe pozwana wywodziła w oparciu o ustalenie, że powód nie był umocowany do zawarcia umowy ubezpieczenia, dokonał nieprawidłowych wyliczeń należnych mu z tytułu umowy pożyczki oraz nie dokonał prawidłowego wypowiedzenia umowy pożyczki.

W odniesieniu do kwestii umocowania osoby podpisującej umowę pożyczki w imieniu pożyczkodawcy oraz podpisującej pismo stanowiące wypowiedzenie umowy pożyczki oraz pozostałe dokumenty dot. przedmiotowej umowy i umowy ubezpieczenia, należy wskazać, iż zgodnie z treścią art. 97 k.c. osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa.

Wyłączenie domniemania wyrażonego w art. 97 k.c. opierać się musiałoby na wskazaniu konkretnych okoliczności. Przepis art. 97 k.c. odnosi się do wszystkich osób, które mają faktyczną możliwość dokonywania czynności prawnych w obiektach przedsiębiorstwa i ma zastosowanie zawsze, gdy przedsiębiorstwo nie poinformowało w sposób wyraźny swoich klientów o tym, że konkretne osoby czynne w jego lokalu nie są umocowane do zawierania umów. Pojęcia lokalu przedsiębiorstwa nie należy przy tym ograniczać do tzw. sali operacyjnej, lecz obejmować nim należy także inne pomieszczenia, w których obsługiwani są klienci. Strona pozwana nie obaliła powyższego domniemania, w szczególności nie zaoferowała żadnych dowodów, z których wynikałoby, że osoba składająca podpis pod treścią dokumentów nie została umocowana do obsługiwania publiczności. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 28 lutego 2019 r. nie ma przy tym znaczenia, czy osoba ta faktycznie posiada umocowanie, czy też umocowania takiego nie ma albo działa, przekraczając granice umocowania (vide V CSK 395/18, Legalis Numer 1879966). W ocenie Sądu, pozwana podnosząc zarzut braku umocowania osób podpisujących umowy oraz sporządzających pismo stanowiące wypowiedzenie umowy pożyczki, nie dokonała skutecznego obalenia ww. domniemania. W odniesieniu zaś do podnoszonego przez pozwaną zarzutu nieważności umowy ubezpieczenia ze względu na rzekomy brak umocowania i posiadania określonych uprawnień przez powoda, Sąd powyższe uznał za nietrafne i nieuzasadnione. Analiza treści umowy ubezpieczenia zawartej przez K. A. w dniu zawarcia z powodem umowy pożyczki wskazuje podstawy w oparciu o które (...) udzielił ochrony ubezpieczeniowej.

Zgodnie z treścią art. 4 ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U.2023.656 t.j.) czynnościami ubezpieczeniowymi, są m.in. zawieranie umów ubezpieczenia, umów gwarancji ubezpieczeniowych lub zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, a także wykonywanie tych umów.

Treść art. 6 ust.1 pkt 1-8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe (Dz.U.2022.2324 t.j.) stanowi, iż poza wykonywaniem czynności bankowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2, banki mogą:

1) obejmować lub nabywać akcje i prawa z akcji, udziały innej osoby prawnej i jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych;

2) zaciągać zobowiązania związane z emisją papierów wartościowych;

3) dokonywać obrotu papierami wartościowymi;

4) dokonywać, na warunkach uzgodnionych z dłużnikiem, zamiany wierzytelności na składniki majątku dłużnika;

5) nabywać i zbywać nieruchomości;

6) świadczyć usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach finansowych;

6a) świadczyć usługi zaufania oraz wydawać środki identyfikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o usługach zaufania;

7) świadczyć inne usługi finansowe;

8) wykonywać inne czynności, jeżeli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego.

Powód wskazał podstawę posiadanych przez siebie uprawnień do zawarcia wskazanych umów ubezpieczenia. Pozwana w dacie ich zawierania nie nabrała w tym zakresie wątpliwości. Brak jest przepisu stanowiącego o zakazie zawierania ww. umów prze banki, wręcz przeciwnie zgodnie z powyżej powołanym uregulowaniem banki są uprawnione do czynności prawnych tego rodzaju.

Zdaniem Sądu nie istniała podstawa, aby przystąpienie przez pozwaną do umowy ubezpieczenia uznać za niewiążące. Umowa zawiera oświadczenie pozwanej o dobrowolnym przystąpieniu do ubezpieczenia na określonych w polisie warunkach. Nadto ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby istniał jakikolwiek przymus czy obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia w przypadku zawarcia umowy pożyczki. W związku z czym całkowicie bezpodstawnym staje się zarzut pozwanej wskazujący na nieważność umowy pożyczki z uwagi na nieważność umowy ubezpieczenia. Pozwana nie udowodniła, aby przystąpienie do ubezpieczenia było warunkiem udzielenia pożyczki, bądź by bank uzależniał pozytywną decyzję o udzieleniu pożyczki od zgody na przystąpienie do ubezpieczenia.

Powód przedstawił dokumenty potwierdzające zwrócenie się przez pozwaną z wnioskiem o zawarcie umowy ubezpieczenia, a następnie wyrażenie zgody na określone warunki dotyczące tego ubezpieczenia. Zatem należało przyjąć, iż strony skutecznie zawarły umowę ubezpieczenia. Pozwana nie zaoferowała żadnego dowodu, z którego mogłoby wynikać, iż ubezpieczyciel nie wywiązywał się z postanowień zawartej umowy. Tym samym nie podważyła twierdzeń powoda, iż ochrona ubezpieczeniowa w okresie obowiązywania umowy pożyczki była rzeczywiście realizowana.

W ocenie Sądu przystąpienie przez pozwaną do umów ubezpieczenia jako formy zabezpieczenia spłaty pożyczki w wypadku jej zgonu lub utraty dochodu bądź inwalidztwa nie było sprzeczne z dobrze pojętym interesem pozwanej, która zyskała źródło dodatkowej ochrony na wypadek zaistnienia objętych umową zdarzeń.

W umowie pod pojęciem całkowitej kwoty kredytu ujęto kwotę faktycznie udzielonego kredytu (przeznaczonego na cele konsumpcyjne), jak też wartość składki ubezpieczeniowej. Jednakże treść zapisów umowy wyraźnie wskazuje na to, jaką kwotę pożyczki pożyczkobiorczyni faktycznie otrzyma. Istota obowiązku informacyjnego obciążający pożyczkodawcę polega na tym, aby pożyczkobiorca był świadomy jaką kwotę faktycznie otrzyma. Treść przedstawionej umowy nie budzi w tym zakresie jakichkolwiek wątpliwości.

Należy mieć na uwadze, że ubezpieczenie wynika z odrębnej umowy, w ramach której pozwana zobowiązana była uiścić należną składkę. Sama wysokość składki również została jednoznacznie wskazana w treści wnioskopolisy, w której ponadto pożyczkobiorczyni oświadczyła, że składka ta zostanie opłacona ze środków pochodzących z pożyczki udzielonej na podstawie umowy pożyczki nr (...). Treść powyższego oświadczenia jest jednoznaczna, ponadto zostało ono podpisane przez pożyczkobiorczynię niezależnie od podpisu złożonego pod wnioskopolisą.

Mając na uwadze powyższe nie sposób uznać, aby względem pozwanej w doszło do naruszenia jakichkolwiek obowiązków informacyjnych.

Celem sankcji kredytu darmowego jest pozbawienie kredytodawcy prawa do pobierania odsetek i innych opłat określonych w umowie z tytułu udzielonego kredytu za naruszenie obowiązków informacyjnych. Opłatami należnymi za udzielony kredyt są koszty wchodzące w skład całkowitego kosztu kredytu. Sankcja ta w daleko idący sposób modyfikuje zatem treść stosunku prawnego łączącego kredytodawcę z konsumentem na niekorzyść tego pierwszego. Co do zasady przepisy sankcjonujące dane postępowanie powinny być tym samym możliwie ściśle interpretowane nie pozwalając na pojawienie się obszarów niepewności prawnej. Sankcja kredytu darmowego sprowadza się do pozbawienia kredytodawcy przychodów z tytułu określonego kredytu konsumenckiego, czyli utraty zarobku planowanego w ramach danej transakcji. Dlatego też stosowanie tej instytucji powinno poprzedzone szczególną analizą okoliczności konkretnej sprawy. (por. wyrok Sądu Okręgowego w Płocku z dnia 28 lutego 2018 r., sygn. akt IV Ca 833/17)

Wobec wskazanym powyżej okoliczności dotyczących zakresu i sposobu poinformowania pożyczkobiorczyni o należnych pożyczkodawcy sumach i podstawie obliczenia kwoty którą pozwana zobowiązana była uregulować względem powoda, brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania zasadności zarzutu sankcji kredytu darmowego.

Zgodnie z art. 3851 § 1 kc za klauzule abuzywne mogą być uznane postanowienia umowy, które: 1) nie są uzgodnione indywidualnie; 2) kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami; 3) rażąco naruszają jego interesy; 4) nie są to postanowienia, które określają główne świadczenia stron, w tym wynagrodzenie, chyba że takie postanowienia byłyby sformułowane w sposób niejednoznaczny. Oceny, czy postanowienie umowne jest niedozwolone dokonuje się przy tym według stanu z chwili zawarcia umowy. Abuzywność kwestionowanych postanowień umownych wiązać należy z ich treścią i charakterem, jaki miały one od początku nawiązania stosunku prawnego między stronami.

W umowie zastrzeżono na rzecz strony powodowej pozaodsetkowe koszty kredytu w łącznej wysokości 11.111,11 zł (prowizja- 505,05 zł, koszt ubezpieczenia– 10.606,06 zł). W ocenie Sądu powyższe postanowienia umowne nie naruszają obowiązujących przepisów prawa regulujących kwestię pozaodsetkowych koszów kredytu.

Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z treścią art. 5 pkt 6a ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2019.1083 t.j., zwanej dalej u.k.k.) pozaodsetkowe koszty kredytu konsumenckiego to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek. W myśl art. 5 pkt 7 u.k.k. całkowita kwota kredytu (pożyczki) to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt (pożyczki)

Przepis art. 36a ust. 1 u.k.k. stanowi, iż maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według wzoru:

MPKK≤(Kx25%)+(K x n/R x 30%), gdzie:

MPKK - maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,

K - całkowita kwota kredytu,

n - okres spłaty wyrażony w dniach,

R - liczba dni w roku.

Pozaodsetkowe koszty kredytu konsumenckiego w całym okresie kredytowania nie mogą być jednak wyższe od całkowitej kwoty kredytu (art. 36a ust. 2 u.k.k.). Pozaodsetkowe koszty kredytu wynikające z umowy o kredyt konsumencki nie należą się w części przekraczającej maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu obliczone w sposób określony w ust. 1 lub całkowitą kwotę kredytu (art. 36a ust. 3 u.k.k.).

W tym miejscu należy zauważyć, że umowa pożyczki z 31 maja 2016 r. została zawarta już pod rządami wyżej powołanej ustawy o kredycie konsumenckim regulującej w sposób szczegółowy tego typu umowy, w tym między innymi w obowiązującym jej obecnie brzmieniu w regulacji art. 36a ust 1, w którym w sposób jednoznaczny uregulowano limit pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego.

Mając na uwadze treść przywołanej regulacji ustawowej uznać należało, że maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów pożyczki w realiach przedmiotowej sprawy – tj. w przypadku umowy zawieranej na 60 miesięcy– jest wyższa od ustalonych pozaodsetkowych kosztów, którymi została obciążona pożyczkobiorczyni. Maksymalna – dopuszczalna zgodnie z obowiązującymi przepisami– wysokość pozaodsetkowych kosztów przedmiotowej pożyczki mogłaby bowiem być równa całkowitej kwocie kredytu (art. 36a ust. 2 u.k.k.). Tymczasem zastrzeżono je w łącznej kwocie 11.111,11 zł. Wysokość wskazanego przez pożyczkodawcę kosztu ubezpieczenia w odniesieniu do okresu obowiązywania umowy, tj. 60 miesięcy, wskazuje, iż miesięcznie łącznie koszty te stanowiły kwotę 176 zł. W związku z powyższym mając na względzie obowiązujące stawki ubezpieczeń „na zdrowie i życie”, brak jest podstaw do uznania, iż powyższa należność jest wygórowana. Kwota samej prowizji nie może być uważana za nadmiernie wygórowaną. Należy mieć przy tym na uwadze fakt, iż pożyczkodawca z kwoty prowizji musi pokryć koszty wynagradzania pracowników oraz takich czynności jak m. in.: weryfikacja pożyczkobiorcy i jego zdolności kredytowo- pożyczkowej, przygotowanie umowy i monitorowanie spłaty zobowiązania. Kwota 505,05 zł (stanowiąca 1,01 % całkowitej kwoty pożyczki) nie może być uznana za sprzeczną z dobrymi obyczajami, ani za naruszającą interesy konsumenta.

Sąd uznał, iż strona pozwana nie przestawiała żadnych okoliczności, które pozwalałyby na uznanie, że kwestionowane postanowienia umowy z dnia 31 maja 2016 r. uznać można za sprzeczne z dobrymi obyczajami bądź też naruszającymi interesy pozwanej. Co istotne nie każde naruszenie interesów konsumenta sprawia, iż dana klauzula nabiera charakteru niedozwolonej klauzuli umownej. Naruszenie takie, aby mogło wywołać skutek wskazany w art. 3851 kc musi mieć bowiem charakter kwalifikowany, tj. rażący. Samo powoływanie się na status konsumenta nie może prowadzić do uzyskania przez niego korzyści kosztem przedsiębiorcy, w sytuacji gdy konkretne prawa i obowiązki konsumenta nie zostały ukształtowane w sposób rażąco naruszający jego interesy, nadto w sposób jasny i zrozumiały wynikają z treści zawartej przez strony umowy.

W tym stanie rzeczy, na podstawie przywołanych powyżej przepisów oraz art. 481 § 1 k.c., orzeczono jak w punkcie pierwszym wyroku.

W pkt 2. wyroku o kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwana przegrała proces w całości, zatem zobowiązana była do zwrotu kosztów poniesionych przez stronę powodową, na które złożyła się: opłata od pozwu w kwocie 750 zł oraz koszt zastępstwa procesowego ustalony na kwotę 3.600 zł w oparciu o treść Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 j.t.) i kwota opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.