I C 145/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Tczewie z 2023-11-08
Sygn. akt I C 145/23
WYROK
1 W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 08 listopada 2023 r.
Sąd Rejonowy w Tczewie I Wydział Cywilny
Przewodniczący Sędzia Anna Ściepuro
Protokolant starszy sekretarz sądowy Anna Kordecka
po rozpoznaniu w dniu 11 października 2023 r. w Tczewie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
przeciwko M. D.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanej M. D. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1.747 zł (tysiąc siedemset czterdzieści siedem złotych) wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 02 września 2022 r. do dnia zapłaty;
II. w pozostałym zakresie powództwo oddala;
III. zasądza od pozwanej M. D. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu części opłaty wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;
IV. zasądza od powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz pozwanej M. D. kwotę 1.080 zł (tysiąc osiemdziesiąt złotych) tytułem części kosztów zastępstwa procesowego w sprawie wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Sygn. akt C 145/23
UZASADNIENIE
W dniu 25 listopada 2022 r. powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko M. D. o zapłatę kwoty 8.930,02 zł wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 02 września 2022 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu powód oświadczył, że roszczenie dochodzone pozwem powstało w związku z umową zawartą z konsumentem. Wskazał, że pozwana M. D. zobowiązała się poprzez podpisanie weksla dnia 23.03.2021 r. do zapłaty w dniu 01.09.2022 r. kwoty wskazanej na wekslu w wysokości 8.930,02 zł. Powód wezwał pozwaną do wykupu weksla, jednakże M. D. nie uregulowała zadłużenia. Wezwanie do dobrowolnego spełnienia świadczenia pismem z dnia 02.08.2022 r. również okazało się bezskuteczne.
W sprawie w dniu 02.02.2023 r. został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, od którego skutecznie wniosła sprzeciw pozwana. W tymże sprzeciwie wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych, jak też o oddalenie ewentualnych wniosków dowodowych powoda złożonych po wniesieniu sprzeciwu – jako spóźnionych, jak też o zobowiązanie powoda w trybie art. 129 §4 kpc do złożenia oryginałów dokumentów w postaci umowy pożyczki i dokumentacji okołopożyczkowej, kwestionując, aby na tych dokumentach były jej podpisy, lecz jedynie faksymile bądź komputerowe nadruki. Pozwana podniosła zarzuty:
- nieudowodnienia roszczenia co do zasady i wysokości, braku dowodu na umocowanie osób podpisanych pod umową pożyczki po stronie pożyczkodawcy oraz pod wezwaniem do zapłaty i wypowiedzeniem umowy,
- braku wymagalności roszczenia i jego przedwczesność,
- naruszenia art. 10 ustawy Prawo wekslowe poprzez fakt, iż powódka wypełniła weksel niezgodnie z treścią deklaracji wekslowej poprzez nieprawidłowe wpisanie sumy wekslowej,
- nieprzekazania wzoru umowy,
- braku udowodnienia wykonania świadczenia po stronie pożyczkodawcy,
- stosowania w treści umowy będącej źródłem roszczeń powoda klauzul niedozwolonych w myśl art. 385(1) kpc skutkujących ich nieważnością i bezskutecznością, w szczególności w zakresie horrendalnych, rażących kosztów pożyczki.
Pismem z dnia 10.07.2023 r. powódka podtrzymała swoje stanowisko, załączając wcześniej przedstawione dokumenty w kopiach, ostatecznie jednak do pisma z dnia 20.09.2023 r. przedłożyła odpisy tychże dokumentów poświadczone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powódki.
Stanowska stron nie zmieniły się do czasu zamknięcia rozprawy.
Pismo pełnomocnika pozwanej nadane w dniu 27.10.2023 r. (do którego złożenia pełnomocnik nie został zobowiązany w myśl art. 205(3) §2 kpc) - wpłynęło do sprawy po zamknięciu rozprawy.
S ąd ustalił następujący stan faktyczny:
Pozwana M. D. złożyła pełnomocnikowi powoda (...) S.A. wniosek o udzielenie pożyczki. Następnie pozwana dnia 23.03.2021 r. zawarła z powodem (...) Spółką Akcyjną w B. umowę pożyczki gotówkowej nr (...).
(dowody: umowa po życzki na (...) wraz z wnioskiem o udzielenie pożyczki potwierdzone za zgodność z oryginałem k. 84-92)
Integralną częścią umowy pożyczki była deklaracja wekslowa wystawcy weksla, w której pozwana upoważniła powoda do wypełnienia weksla, w szczególności do wpisania domicyliatu i wypełnienia weksla na sumę odpowiadającą zadłużeniu pozwanego łącznie z kosztami sądowymi. Pozwana wystawiła weksel in blanco. Mocą zawartej przez strony umowy pożyczki nr (...) powód udzielił pozwanej pożyczki gotówkowej, której całkowita kwota pożyczki - wypłacona pozwanej- wynosiła 6.250 zł.
Umowę zawarto na czas oznaczony, do upływu okresu kredytowania, tj. do dnia 02.04.2024 r. lub do całkowitej spłaty wszystkich zobowiązań pożyczkobiorcy wynikających z umowy. Spłata pożyczki miała nastąpić w 36 miesięcznych równych ratach, od dnia 02.05.2021 r. do dnia 02.04.2024 r. Wysokość miesięcznej raty wyniosła 387 zł. Całkowitą kwotę do zapłaty ustalono na kwotę 13.932 zł. Pożyczkodawca zastrzegł pobranie opłaty przygotowawczej w kwocie 528 zł, wynagrodzenia prowizyjnego w kwocie 4.662 zł (uwzględniając obniżony limit kosztów pozaodsetkowych wprowadzony ustawą z dnia 02.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zmieniającą ustawę kredycie konsumenckim w zakresie limitów kosztów pozaodsetkowych kredytu. Umowa obejmowała również wynagrodzenie na rzecz powoda z tytułu przyznania na wniosek pożyczkobiorcy (...) w wysokości 8001.100 zł. Całkowity koszt pożyczki określono na kwotę 7.682 zł. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania została określona na 83,45 %.
Każdorazowo na ratę pożyczki w kwocie 387 zł składały się kwoty udzielonej pożyczki wraz z odsetkami (kwoty tytułem spłaty pożyczki naliczane były narastająco, a odsetki malejąco w każdej kolejnej racie).
W punkcie 2.2 umowy wskazano, że termin spłaty raty uważa się za zachowany w przypadku wpływu na właściwy rachunek pożyczkodawcy środków przeznaczonych na spłatę całkowitej kwoty do zapłaty najpóźniej w dniu wyznaczonym do spłaty.
W punkcie 2.3 do 2.7 umowy ustalono, że pożyczkobiorca ma prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części całkowitej kwoty do zapłaty przed terminem określonym w umowie. W takim przypadku pożyczkodawca dokona redukcji całkowitych kosztów kredytu, jednakże w przypadku częściowe wcześniejszej spłaty całkowitej kwoty do zapłat:
- okres spłaty całkowitej kwoty do zapłaty nie ulegnie skróceniu,
-kwota częściowej wcześniejszej spłaty będzie zaliczana najbliższej raty oraz kolejnych rat, nie powodując zmiany harmonogramu spłaty.
Z tytułu wcześniejszej spłaty pożyczki pożyczkodawca nie będzie pobierać żadnych prowizji ani opłat.
Strony w umowie ustaliły, że po spłacie całkowitej kwoty do zapłaty w całości pożyczkodawca dokona ostatecznego rozliczenia pożyczki. W przypadku wystąpienia nadpłaty pożyczkodawca przekaże kwotę nadpłaty na rachunek wskazany w umowie w ciągu 14 dni od daty całkowitej spłaty, a w przypadku niedopłaty pożyczkobiorca zobowiązał się do uregulowania jej w terminie 14 dni.
Punkt 15 umowy zawierał wskazanie, że w związku z decyzją pożyczkobiorcy wyrażoną we wniosku, w związku z realizacją umowy pożyczkobiorcy będą przysługiwały dodatkowe uprawnienia w ramach (...) – Pakiet E., odnoszące się do odroczenia lub obniżenia rat.
Od zobowiązania przeterminowanego powód mógł naliczać odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie.
Celem zabezpieczenia pożyczki pożyczkobiorca wystawił i przekazał pożyczkodawcy w dniu podpisania umowy weksel in blanco, który miał zostać wypełniony w przypadku braku spłaty zobowiązania.
Jeżeliby pożyczkobiorca nie zapłacił w terminie jednej raty pożyczki, pożyczkodawca mógł, po uprzednim wezwaniu go do zapłaty w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, wypowiedzieć umowę pożyczki z zachowaniem trzydziestodniowego terminu i wypełnić weksel po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania wezwania.
W trakcie trwania umowy pozwana M. D. w okresie od 29.04.2021 r. do 02.05.2022 r. przelała łącznie na rzecz pożyczkodawcy kwotę 5.031 zł.
(dowody: umowa po życzki na (...) wraz z wnioskiem o udzielenie pożyczki, „Twój pakiet” potwierdzone za zgodność z oryginałem, k. 84-92, weksel – potwierdzona kopia w aktach sprawy - k. 4, deklaracja wekslowa – k. 11, harmonogram spłat- k. 88, zakładka P.- k. 50, tabela odsetek- k. 61)
Pismem z dnia 25.07.2022 r. powód wystosował do pozwanej ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 774 zł w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma.
(dow ód: ostateczne wezwanie do zapłaty- k. 61, potwierdzenie nadania przesyłki- k. 62)
W dniu 03.08.2022 r. powód skierował do pozwanej M. D. pismo zawierające wypowiedzenie umowy pożyczki (...) wraz z wezwaniem do wykupu weksla. W treści pisma wskazano, iż dłużna kwota łącznie wynosi 8.930,02 zł, składają się na nią:
- 8.901 zł- kwota niespłaconej pożyczki;
- 29,02 zł- umowne odsetki z tytułu braku spłaty rat w terminie za każdy dzień zwłoki.
(dow ód: wypowiedzenie umowy pożyczki wraz z wezwaniem do wykupu weksla- k. 63, potwierdzenie nadania przesyłki- k. 64)
S ąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy (przede wszystkim umowa pożyczki i dokumentacja okołopożyczkowa). Wskazać należy, że dokumenty te, wobec żądania pełnomocnika strony pozwanej, strona powodowa nadesłała (umowa pożyczki, umowa (...), harmonogram spłat, zakładka platby, wyliczenie odsetek ) poświadczone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda, a sam weksel i deklaracja wekslowa zostały złożone w oryginale. Należy zwrócić uwagę na to, że zgodnie z art. 129 §2 i 3 kpc strona może złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez występującego w sprawie pełnomocnika będącego radcą prawnym, a zawarte w odpisie dokumentu poświadczenie zgodności z oryginałem przez pełnomocnika strony będącego radcą prawnym ma charakter dokumentu urzędowego. W tej sytuacji Sąd nie miał wątpliwości, które byłyby uzasadnione okolicznościami sprawy tego rodzaju, aby żądać od strony oryginału pisma. Pobocznie zauważyć należy, że o ile pozwana kwestionowała podpisy pod umową strony powodowej, nie kwestionowała podpisów własnych na tych samych dokumentach, zatem trudno wniosek o złożenie oryginałów dokumentów rozpatrywać w innej płaszczyźnie niż polemika procesowa. Podsumowując, powyższe dokumenty jako wiarygodne w ocenie Sądu są wystarczającym dowodem wykazującym fakt zawarcia umowy pożyczki, jej treści oraz okoliczności, że pozwana nie wywiązała się z zobowiązania w całości. Ze złożonych dokumentów wynika, że pozwana przez pierwszy rok pożyczkę spłacała.
Jeżeli chodzi o zarzut podniesiony sprzeciwie odnośnie braku umocowania osób podpisujących w imieniu powoda umowę pożyczki i pozostałe dokumenty, w pełni należy poprzeć stanowisko powoda zawarte i uargumentowane w piśmie z dnia 07.07.2023 r., w którym wskazuje, że wniesieniem pozwu potwierdził umocowanie pełnomocnika, jak również ważność oraz skuteczność zawarcia w swoim imieniu umowy pożyczki (zgodzić się tu należy ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w wyroku z dn. 14.11.2008 r. w sprawie V CSK 174/08).
Należy podkreślić, że wedle wynikającej z art. 6 k.c. reguły rozłożenia ciężaru dowodu - obowiązkiem powoda w sprawie o zapłatę pożyczki jest jedynie udowodnienie okoliczności tworzących prawo, czyli tego, że między nim a pozwanym doszło do zawarcia umowy. Pozwanego zaś obciąża dowód wykazania okoliczności niweczących prawo powoda, a więc m.in. tego, że pożyczkę zwrócił (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 1999 r., sygn. II CKN 390/98). Innymi słowy zadaniem pożyczkodawcy jest wykazanie jedynie istnienia stosunku prawnego, z którego wynika, iż druga strona tego stosunku zobligowana jest do zapłaty na jego rzecz określonego świadczenia. Wykazując ten fakt pożyczkodawca przerzuca ciężar dowodu na drugą stronę i to ona powinna udowodnić, że mimo istnienia umowy dane świadczenie zostało już spełnione. Na gruncie niniejszego postępowania fakt zawarcia umowy pożyczki z pozwaną został wykazany w sposób wiarygodny w/w umowami, a co za tym idzie – prawo powoda do dochodzenia należności z tytułu wierzytelności zostało udowodnione. Pozwana nie kwestionowała podpisania deklaracji wekslowej i weksla in blanco, lecz zarzuciła, że weksel został nieprawidłowo wypełniony w zakresie sumy wekslowej.
Przepis art. 720 § 1 k.c. stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Umowa pożyczki zobowiązuje zatem pożyczkodawcę do przeniesienia własności przedmiotu pożyczki na pożyczkobiorcę. Samo wydanie przedmiotu pożyczki może nastąpić w dowolny sposób, byle pożyczkobiorca miał możność swobodnego dysponowania czy to pieniędzmi, czy rzeczami będącymi przedmiotem umowy. Odwrotność opisywanej sytuacji występuje przy zwrocie pożyczki. Pożyczkobiorca po upłynięciu określonego terminu jest zobowiązany zwrócić pożyczkodawcy otrzymane pieniądze/rzeczy, przy czym nie muszą to być te same pieniądze i te same rzeczy, o ile są zwracane w tej samej ilości i jakości. W braku odmiennego zastrzeżenia w odniesieniu do tych umów pożyczki, których przedmiotem są pieniądze, należy postępować stosownie do wymagań określonych zasadą nominalizmu (zob. szerz. Z. Gwalik, Komentarz do artykułu 720 Kodeksu cywilnego [w:] A. Kidyba, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część szczególna, LEX 2010).
Regułą, jaka obowiązuje w dziedzinie prawa kontraktowego, jest zasada: pacta sunt servanda. Prawidłowe zachowanie się dłużnika w wykonaniu zobowiązania polega na zadośćuczynieniu oczekiwaniom wierzyciela, którego uzasadnieniem jest istniejące między stronami zobowiązanie. Jeżeli dłużnik uchybia swoim obowiązkom, nie spełniając świadczenia lub spełniając je w sposób nienależyty, to wierzyciel może podjąć kroki zmierzające do przymusowej realizacji świadczenia (Z. Gawlik, Komentarz do art. 471 Kodeksu cywilnego [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część ogólna, LEX 2010).
Art. 481 § 1 kc przewiduje natomiast, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Dokumenty złożone do akt sprawy potwierdzają, że pożyczkodawca skutecznie wezwał pozwaną do spłaty zadłużenia, pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki. Pozwana w zakreślonym terminie nie uregulowała swojego zadłużenia. W tym stanie rzeczy powód w sposób prawidłowy dokonał wypowiedzenia umowy pożyczki.
Sąd dokonał szczegółowej analizy przedstawionych umów, w kontekście zawartych w nich ewentualnych niedozwolonych klauzul umownych. W oparciu o przedstawiony w sprawie materiał dowodowy, stwierdzić trzeba, że pozwana dokonała częściowej spłaty pożyczki o nr (...).
Zgodnie z art. 3851 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Ustawodawca wskazuje w § 3 i 4 art. 385(1) k.c., że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu, w szczególności odnosi się to do postanowień umowy przyjętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta, a ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na nie powołuje. Sąd jest uprawniony, w ramach incydentalnej kontroli ogólnych warunków umowy, do stwierdzenia, czy dany zapis umowny stanowi niedozwolone postanowienie umowne. Stanowisko to potwierdza orzeczenie z dnia 13.09.2018 r. Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, wydane pod sygnaturą C 176-17 (dotyczące sprawy z udziałem powoda), gdzie w uzasadnieniu szeroko omówiono, w jakim zakresie sąd krajowy państwa członkowskiego Unii może badać stosunek umowny dotyczący umowy zawartej z konsumentem.
Komentowany przepis reguluje materię niedozwolonych postanowień umownych (zwanych w literaturze także m.in. klauzulami abuzywnymi, postanowieniami nieuczciwymi, postanowieniami niegodziwymi) – w tym skutki wprowadzenia ich do umowy z udziałem konsumentów. Chroni on zatem konsumenta jako słabszego uczestnika obrotu w relacjach z przedsiębiorcą - profesjonalistą w danej dziedzinie. Dodać tu też trzeba, iż zwrot "postanowienia umowy", zawarty w art. 385 (1) § 1 kc, użyty został w znaczeniu potocznym, a zatem obejmuje zarówno postanowienia objęte porozumieniem stron danej czynności prawnej, jak i postanowienia wzorców umownych, które nie są postanowieniami umowy w ścisłym znaczeniu, ale kształtują także treść nawiązywanego stosunku prawnego. Za niedozwolone może zatem zostać uznane wyłącznie postanowienie wzorca umownego, które nie jest postanowieniem uzgodnionym indywidualnie z konsumentem, nie jest postanowieniem w sposób jednoznaczny określającym główne świadczenia stron, a które kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Przez działanie wbrew dobrym obyczajom - przy kształtowaniu treści stosunku zobowiązaniowego - rozumie się w judykaturze wprowadzanie do umowy klauzul, które godzą w równowagę kontraktową stron takiego stosunku; rażące naruszenie interesów konsumenta oznacza zaś nieusprawiedliwioną dysproporcję - na niekorzyść konsumenta - praw i obowiązków stron, wynikających z umowy. (por. wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu II Wydziału Cywilnego Odwoławczego z dnia 28 listopada 2014 r., sygn. akt II Ca 1642/14).
Dobre obyczaje uzupełniają system prawa pisanego służąc ochronie akceptowanych społecznie wartości w sposób wyraźnie przez przepisy nieprzewidziany. Postanowienia umowy rażąco naruszają interes konsumenta, jeżeli poważnie i znacząco odbiegają od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron. Mogą być przy tym sprzeczne z dobrymi obyczajami, jeśli kontrahent konsumenta wykorzystuje niewiedzę konsumenta czy jego brak doświadczenia, a jego działanie potocznie mogłoby być określonej jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające in minus od przejętych standardów postępowania. Abuzywność poszczególnych postanowień umownych podlega badaniu z urzędu na tle konkretnego stanu faktycznego danej sprawy i Sąd winien był ocenić pod tym kątem przedłożoną przez powoda umowę oraz warunki towarzyszącej jej zawarciu. (por. wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 23 lipca 2019 r., sygn. akt III Ca 435/19).
Przechodząc do oceny umowy będącej przedmiotem niniejszej sprawy, Sąd stwierdził, że znajdują się w niej klauzule niedozwolone w zakresie wysokości naliczonej prowizji określonej na kwotę 4.622 zł oraz zawartej umowy dodatkowej (...) na kwotę 1.100 zł. Zapisy te naruszają rażąco dobre obyczaje i interes konsumenta, gdyż obciążają pozwaną obowiązkiem uiszczenia łącznie dodatkowo prowizją i opłata za (...) w wysokości ok. 90% kwoty, która została jej wypłacona. W umowie przy tym brak definicji prowizji, nie można tez ustalić, dlaczego jest ona tak wysoka w stosunku do wypłaconej kwoty. Powód jest profesjonalnym podmiotem trudniącym się prowadzeniem działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu pożyczek konsumentom i nie może w ocenie Sądu przerzucać kosztów swojej działalności na konsumentów. Analiza proporcji kosztów okołopożyczkowych do kwoty wypłacanej konsumentowi, do takich wniosków prowadzi.
Powód nie wykazał też, że w/w postanowienia umowy pożyczki zostały uzgodnione indywidualnie z pozwaną, a sama treść umowy i jej zewnętrzny wygląd wskazują na to, że została zawarta na wzorcu umownym. Stwierdzić należy, że pozwana nie miała wpływu na treść tych postanowień i ich obecność w przedmiotowej umowie. Wysokość zastrzeżonej w treści umowy prowizji i zobowiązania z tytułu umowy dodatkowej (...) stanowi blisko 90% kwoty przyznanej pozwanej pożyczki, co w ocenie Sądu jednoznacznie wskazuje na niewspółmierność wzajemnych zobowiązań stron i sprzeczność z treścią art. 3851 § 1 k.c. i w ocenie Sądu stanowić też może próbę powoda obejścia przepisów prawa dotyczących wynagrodzenia za udzielenie pożyczki poprzez ukrycie tego wynagrodzenia w wysokiej prowizji. Powód nie wykazał, by uzgodnił z pozwaną ww. warunki umowy w sposób indywidualny. W ocenie Sądu powód wykorzystał fakt nadrzędności udzielającego pożyczki w stosunku do osoby fizycznej/konsumenta. Wskazana prowizja, biorąc pod uwagę jej wysokość równą wysokości zaciągniętego zobowiązania, nie posiada swojego ekonomicznego uzasadnienia i stanowi ukryty dochód pożyczkodawcy. Do tego w umowie pożyczki gotówkowej nie wskazano w żaden sposób, co konkretnie składa się na kwotę prowizji, w szczególności jakie koszty czy czynności wierzyciel musiał ponieść, które uzasadniałaby ukształtowanie prowizji na takim poziomie. Dlatego też Sąd uznał zapisy umowne przewidujące naliczanie tej opłaty za niedozwolone klauzule umowne i w tej części powództwo oddalił.
Nadto wbrew stanowisku powoda Sąd uznał, iż w przedmiotowej sprawie nie wykazano, by postanowienia umowy dotyczące (...) były uzgodnione indywidualnie z pozwaną. Pożyczkodawca należność z tytułu (...) w umowie określił na kwotę 1.100 zł. Koszt skorzystania z opcji (...) jest wysoki i nieuzasadniony treścią umowy oraz podpisanym przez pozwaną oświadczeniem. To, czy pozwana skorzysta z „Twojego pakietu” nie wynikało z jej inicjatywy.
Sąd stanął na stanowisku, iż zasadne jest żądanie powoda dotyczące opłaty przygotowawczej określonej na kwotę 528 zł. Należy zauważyć, iż koszt opłaty przygotowawczej nie stanowi znacznego wydatku w odniesieniu do kwoty pożyczki oraz kosztów czynności, które z tego tytułu są pokrywane. Pożyczkodawca zaznaczył, iż opłata przygotowawcza naliczana jest jako koszt związany z przygotowaniem umowy, w tym zgromadzeniem koniecznych dokumentów i dokonaniem weryfikacji zdolności kredytowej pożyczkobiorcy oraz uruchomienia środków. Dlatego też w ocenie Sądu zasadne jest naliczenie opłaty przygotowawczej w wysokości 528 zł, która stanowi wynagrodzenie za czynności podjęte przy zawieraniu umów, w tym ich przygotowaniu.
W związku z powyższym Sąd uznał, iż żądanie w zakresie spłaty pożyczki o nr (...) nie podlegało uwzględnieniu w zakresie kwoty 6.778 zł stanowiącej sumę należności, które wynikały z postanowień umowy uznanych za abuzywne, należało też uwzględnić okoliczność, że pozwana spłaciła już część pożyczki – jak wynika z zakładki platby – łącznie kwotę 5.031 zł. Za niewykazaną należało uznać wyliczoną kwotę dochodzonych odsetek, ponieważ wliczone zostały od kwoty uwzględniającej opłatę prowizyjną i opłatę z tytułu (...), czyli również od kwot wynikających z klauzul abuzywnych.
Podsumowując: powództwo podlegało uwzględnieniu w zakresie kwoty pożyczki wynoszącej 6.250 zł oraz opłaty przygotowawczej równej 528 zł. Z danych strony powodowej wynika, że pozwana spłaciła zobowiązanie w łącznej kwocie 5.031 zł. Zatem powództwo jest zasadne w zakresie kwoty 1.747 zł wraz z odsetkami umownymi żądanymi zgodnie z treścią umowy, naliczanymi od dnia 02.09.2022 r. do dnia zapłaty (pkt. I. wyroku)
Co do pozostałej kwoty– brak było podstaw do jej zasądzenia, ponieważ powód nie wykazał w dostateczny sposób, co się składa na tę kwotę – wszelkie należności uboczne liczone były od wartości pożyczki zawierającej w sobie klauzule abuzywne. Powód wystarczająco nie uzasadnił w tej kwestii swojego roszczenia. (pkt. II. wyroku)
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. Powód dochodził kwoty 8.930,02 zł, zaś zasądzono na jego rzecz kwotę 1.747 zł, co oznacza że wygrał sprawę w 20%. Powód w trakcie procesu poniósł koszty: opłaty od pozwu w kwocie 500 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz kwotę 1.800 zł. tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Pozwana poniosła koszt zastępstwa procesowego w wysokości 1.800 zł. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono w oparciu o treść §2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 j.t.) oraz §2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Dz.U.2015.1800. Dokonując rozliczeń poniesionych przez strony kosztów procesu z uwzględnieniem stosunku wygrania i przegrania procesu (80% do 20%), Sąd w pkt II. wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 100 zł tytułem części opłaty od pozwu (20%) a w zakresie kosztów zastępstwa procesowego od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.080 zł tytułem zwrotu części kosztów postępowania.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Tczewie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Anna Ściepuro
Data wytworzenia informacji: